GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ GASTRONOMİ

TÜRKİYENİN YÖRESEL VE BÖLGESEL GASTRONOMİ KÜLTÜRÜ

                    GÜNEYDOĞU ANADOLU

Mahalli yemeklerimiz var, henüz literatüre aksetmemiş. Yapımı köklü geçmişe dayanan ve farklı isimlerde anılan yemeklerimiz var. İsmi aynı olup yapılışları farklı olan yemeklerimiz var. Henüz keşfinden nakledilmemiş yemekler mevcut. Şehirler arası yöre yemeklerinin, yemek isimlerine atfen, bizimdir iddiaları her zaman olacaktır. Yürüklerin göçtüğü yörelerde bıraktığı kültür yemeklerinin izlerdir aslında. Ne yazık ki  ülkemizde çoğu yemek isimleri tescillenmediği için, diğer ülkelerin boşluğu doldurması söz konusu. Yunanistan kurtuluş savaşı öncesi bizim yöresel yemek lezzetlerini, kendilerinin miş gibi lanse etmesi gibi. Yerel yönetimler ile kurum ve kuruluşların kendi yöresel yemeklerini, tescil etmeye mecburdurlar. Devlet yapsın ne milazımcılığını gastronomi kültürü kaldırmaz. Ana dolunun  dünden bu güne mutfak kültürünün, manevi değeri olduğu unutulmamalıdır. Yokluk ve varlıklarda mevcut füzyon etkisiyle, yemek kültürümüz gelişmiştir.Tescil ve patent alamama acizliğimizi, tarih gelecek zamanda bizleri asla af etmez. Kişisel becerilerimiz ile malzemelerin bir diğeriyle buluşmasını, ön plana çıkartarak marifet yaptığını zannedenler. Önceliğiniz mevcut diyetteki kültür yemeğinizin sunumuna ve tanıtımına öncelik verin. Tabi ki sizlerin de çağa ayak uydurup uluslar arası arenada başarılarınız taktir edilecektir. Ne var ki geçmiş gastronomi kültürüne verilemezseniz hak ettiği değeri, sizin de  yaptıklarınıza ileride değer verilmeyecektir. Mezepotomya dan dünyaya yayılan yemek kültürünün özünde , duygu var, his var, acılar ve sevinçlerin özgün değerleri var. Yemeklere verilen lezzetin ana teması bu saydıklarımdır. El becerisi yapılan yemeğe, duygu ve his katarak karıştırdığınız her kaşıkta tad bulur, lezzet bulur, analarımızın yaptıklarına eş değer hayat bulur. Töre, örf adet ve ananelerimizdeki değerlerimizle beraber, yemek kültürümüz de yaşama tutunur. İnsanlar var olduğu sürece, lezzet ve tad cazibesine değer katmaya devam edecektir.

GÜNEYDOĞU ANADOLU

27-) GAZİANTEP Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Gaziantep’in Yöresel Yemekleri

1- Katmer

Antep fıstığını, Gaziantep mutfağının birçok yemeğinde görebilmeniz mümkün. Antep katmeri de bu lezzetlerden biri. Yufka, kaymak ve fıstıkla hazırlanan katmer, genellikle sabah tüketiliyor.

2- Beyran

 Gaziantep kahvaltılarının bir diğer olmazsa olmazlarından biri beyran. Çorba mı yemek mi tartışmalarına konu olan bu lezzet; et suyu, pirinç, et, sarımsak ile hazırlanıyor. Acı yemeyle ilgili bir probleminiz varsa başka alternatiflere yönelmenizi öneriyoruz.

3- Menengiç Kahvesi

Menengiç kahvesi, sıradan bir kahve türü değil. Daha önce de bahsettiğimiz gibi; fıstık, Gaziantep’in hemen hemen her lezzetinin bir parçası. Yabani fıstık ağaçlarının meyvelerinden yapılan menengiç kahvesi, kendine has lezzetiyle şehrin marka içeceği konumunda.

4- Ali Nazik Kebabı

Gaziantep’in ülke geneline yayılmış en lezzetli yemeklerinden Ali nazik kebabını yemeden dönerseniz, Gaziantep seyahatiniz eksik kalır. Közlenmiş patlıcan üzerine kuşbaşı ya da kıyma şeklinde et, yoğurt ve tereyağ ile lezzetine doyum olmayan Ali nazik kebabını yedikten sonra, Gaziantep’ten dönmek istemeyeceksiniz.

5- Batma Kaymak

 Gaziantep’te ilkbahar aylarında en çok tüketilen lezzetlerden biri batma kaymaktır. Yeni doğum yapan ineklerin lezzetli sütünden yapılan batma kaymak; lavaş, kaymak, bal ve şeker ile tüketiliyor. Tüm bunları düşününce nasıl bir lezzet cümbüşünün ortaya çıktığını tahmin etmek zor değil.

6- Patlıcan Kebabı

 İçinde bulunduğu her yemeğe farklı bir tat katan patlıcanın kebabı da oldukça lezzetli. Özenle seçilmiş patlıcanlar ve etle hazırlanan kebap, et-patlıcan kombinasyonunun en iyi örneklerinden biri.

7- Lahmacun

Yediğiniz tüm lahmacunları unutun! Gaziantep’te çıtır hamur üzerinde etin tadını aldığınız ve boyutu oldukça büyük olan lahmacunlar sizi bekliyor. Mutfak bu denli zengin olunca, şehirdeki restoranlarda lahmacun, kebap öncesi aperatif olarak tüketiliyor.

8- Baklava

Vee geldik listemizin en tatlı bölümüne. Gaziantep’in dünyaca ünlü tescilli lezzeti baklava, Gaziantep mutfağının sembolü. Yunanistan ile girdiği baklava yarışından galip çıkan şehirde, baklavanın birçok çeşidi yapılıyor. Ayrıca kara ezme, yaprak şöbiyet ve dolamayı da denemenizi tavsiye ediyoruz.

9- Yuvalama Çorbası

 İçinde nohut, pirinç, kuşbaşı et ve köftelerin bulunduğu yoğurtlu nefis bir çorbadır. Gaziantep’te bir gelenek haline gelen yuvalama çorbası, Ramazan Bayramı’na bir hafta kala her akşam bir komşunun evinde toplanarak içilirmiş. Genelde özel günlerde, düğünlerde yapılan bir yemek haline gelmiştir.

10- Kahke Çıtır bir kurabiye çeşidi olan kahkenin en önemli özelliği nohut mayasından yapılmış ol

masıdır. 3-6 ay kadar bozulmadan saklayabilirsiniz. Çay ve kahvenizin yanında eşlik edecek alternatif arayışında iseniz kahke tam sizlik. Ayrıca Gaziantep dönüşü sevdiklerinize hediye olarak da götürebilirsiniz.

11- Ayva Kebabı

Ayvanın ekşiliği, iyi pişirilmiş etle birleştiğinde tadına doyamayacaksınız. Ayva ve etler şişe dizilir, harı geçmiş ateşte pişirilir. Gaziantep’e gittiğinizde mutlaka denemenizi tavsiye ediyoruz.

12- Elma Kebabı

Havaların ısınmaya başlaması ile birlikte Antep’te meyvelerden kebaplar yapılmaya başlanır. Gaziantep mutfağı o kadar geniş ki size birçok farklı lezzeti deneme şansı sunuyor. Elmaları ve etleri şişe dizerek veya elmaların içine et doldurularak yapılan bu kebabı denenecekler listenize mutlaka eklemelisiniz.

13- Nohut Dürüm

 Gaziantep’te hemen her yerde karşınıza çıkabilecek bu ilginç lezzeti yemeden geri döneceğinizi biz pek sanmıyoruz. O yüzden bu lezzeti Gaziantep’in yöresel yemekleri yazımıza eklemek istedik. Pidenin içinde nohut, limon ve maydanoz koyarak hazırlanan bu lezzeti denemenizi tavsiye ediyoruz.

14- Firik Pilavı

Firik; olgunlaşmaya yeni başlayan tahıl. Bulgur, firik ve tavuk ile yapılan bu pilav oldukça doyurucu bir yemektir. Alışılagelmişin dışında bir pilav yemek isterseniz Gaziantep’e özgü firik pilavını tavsiye ediyoruz.

15- Simit Kebabı

Gaziantep’in yöresel yemekleri farklı kebap çeşitleriyle sizleri büyülemeye devam ediyor. Yöresel olarak simit denilen bulgurun kıyma ile yoğurulmasıyla hazırlanıyor. Şişlere takılarak mangal ateşinde pişirilen bir lezzet. İçerisine veya üzerine meşhur Antep fıstığı tozu dökülerek de servis ediliyor. Fıstığın kebapla birleşimini çok seveceksiniz.

16- İçli Köfte

Görüntüsü ve muhteşem lezzetiyle iştah kabartan içli köfte, Gaziantep yöresinde de sıklıkla yapılmaktadır. Yoğurulup şekil verilen köftelik bulgurun içine kıymanın eklenmesiyle yapılan bu yemeğe bir de meşhur Antep fıstığı veya ceviz eklenirse tadına doyum olmaz. Buharda haşlama veya yağda kızartma usulü ile dilerseniz üzerine yoğurt eklenerek servis edilebilir.

17- Antep Fıstıklı Şekerli Börek

 Şekerle yoğurulan pide hamurunun üzerine eklenen fıstık ve Antep peynirinin muhteşem buluşması bu lezzeti ortaya çıkarıyor. Doyurucu bir tatlı alternatifi olarak tüketebilirsiniz. Antep gezinizde bu lezzeti mutlaka denemelisiniz.

18- Pirpirim Aşı

 Pirpirim aslında semizotunun Gaziantep yöresinde söyleniş şeklidir. Semizotu, lolaz, et ve mercimek ile yapılan bu yemek oldukça doyurucu ve yörede sıklıkla tercih edilen bir yemektir.

19- Şam Tatlısı

Su, şeker ve isteğe bağlı olarak portakal, limon suyu konulan şerbet ilk önce kaynatılır ve bir kenarda bekletilir. İrmik unu ile hazırlanan hamurun üzerine bolca Antep fıstığı serpiştirilir, fırında üzeri kızarana kadar pişirilir. Pişen tatlının üzerine ılık şerbet dökülür. Dilimlenir ve servis edilir.

20- Antep Fıstığı

 Gaziantep denince akla ilk gelen antep fıstığı, sakız ağacı familyasından kabuklu bir meyvedir. Bazı yörelerde Şam fıstığı olarak da söylenir. Herkesin çok sevdiği, tadına doyulmayan Antep fıstığı, Gaziantep’te birçok tatlı ve yemeğin içinde kullanılıyor.

21-) DİYARBAKIR Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

1- Meftune

Diyarbakır’ın en meşhur lezzetlerinden birisidir. Yemeğin ekşi tadı, sumak baharatından geliyor. Tercihe göre etli olarak da hazırlanabilmektedir. Kurutulmuş sebzelerle hazırlanan meftune, zengin aromalı Güneydoğu Anadolu yemeklerinden biri olarak gösterilmektedir.

2- Pıçık

Değişik bir tada sahip olan Pıçık yemeğinin ana malzemesi bulgur ve yoğurttur. Ev yapımı yoğurt ile servis edilmesi lezzet kalitesini artırmaktadır.

3- Duvaklı Pilav

Hazırlanışı oldukça meşakkatli olan duvaklı pilav, içerisinde badem ve kıyma kullanılmaktadır. Restoranlarda yayık ayranı ile birlikte sipariş edilmesinin yanı sıra düğün ve bayram gibi özel günlerinin vazgeçilmez tatlarından biri.

4- Nardanaşı

 Diyarbakır’da ekşili et yemekleri sıklıkla tüketilen, bölge halkının da çoğunlukla pişirdiği ana yemekler içerisinde yer alıyor. Nardanaşı da bu yemeklerden biri… Büyükçe yuvarlanmış köfteler biraz nohut ve bol nar ile birlikte pişiriliyor. Yemeğin son hali ise parmak ısırtan cinsten.

5- Mahlepli Diyarbakır Çöreği

 Mahlep aromasıyla hazırlanan bir çörektir. Ekmek niyetine kullanılan bu lezzet, kahvaltıların en çok aranan unsuru. Kent pastahanelerinde günlük olarak pişirilen hamur işi lezzeti denemenizi tavsiye ederiz.

6- Ayvalı Kavurma

Diyarbakır’ın meşhur lezzetlerinden biri olan ayvalı kavurma, şehirde tadabileceğiniz nefis tatlardan biri. Yumuşacık kıvamdaki kuş başı kuzu etleri, dilimlenmiş ayva ile birlikte pişiriliyor. Ortaya ise Osmanlı mutfağında da sıklıkla rastladığımız o leziz mayhoş et kavurması çıkıyor. Denemenizi tavsiye ederiz.

7- Mumbar Dolması

 Diyarbakır’a sırf bu lezzeti tatmak için gidenler var. Mumbar dolması, Doğu illerimizin simgesi haline gelmiş, karşı koyulamayan bir lezzet. Koyun kalın bağırsağının iç harçla doldurulmasından hazırlanan mumbar dolmasına, Diyarbakır restoranlarında sıklıkla rastlayacağınızdan emin olabilirsiniz.

8- Patlıcan Dizme

Özellikle yaz aylarında kentte bolca tüketilen patlıcan yemeklerinden biri olan patlıcan dizme, Diyarbakır mutfağının ana besin maddelerinden hazırlanan nefis bir yemek. Yaz sebzelerinden hazırlanan patlıcan dizme içerisinde; kıyma, patlıcan, biber, domates ve çeşitli baharatlar yer alıyor.

9- Cartlak Kebabı

Diyarbakır’ın yöresel yemekleri listesinde olmazsa olmaz bir lezzet olan cartlak kebabı, pek çok et çeşidini bünyesinde barındıran bambaşka bir yemek. İçerisinde kuzu ciğeri, dalağı, böbreği ve gömlek yağıyla hazırlanan etler şişe geçirilip kömür ateşinde ağır ağır pişiriliyor. Diyarbakır kebapçılarında sıklıkla rastlayacağınız cartlak kebabının tadına bakmanızı şiddetle tavsiye ederiz.

10- Sıkma

 Diyarbakır’da bir nevi sulu köfte olarak tarif edebileceğimiz tarzda yapılan sıkma, yağsız kıyma, çeşitli baharatlar ve nar suyu kullanılarak pişirilen leziz bir yemek.

11- Kaburga Dolması

 Pek çok yörenin meşhur yemekleri arasında yer alan kaburga dolması, Diyarbakır halkının da yöresel yemekler listesine aldığı muazzam yemeklerden biri. Kaburga dolmasının hazırlanışı epey zahmetli olsa da tadı bu zahmete değecek güzellikte. Bayram ve düğün gibi özel günlerde sıklıkla hazırlanan lezzet tadına bakmanızı tavsiye edeceğimiz yemekler arasında.

12- Serbizer

 Mercimekli bulgur çorbası olarak tarif edebileceğimiz serbizer serbizer, özellikle kış aylarında çoğunlukla pişirilen sulu yemeklerden biri. Bu yemekte et yok ama kentte etsiz yemek neredeyse yok demiştik. Serbizer’in içerisine et suyu eklenerek pişiriliyor. Tadı ise nefis.

13- Sumak Suyu

 Parçalara ayrılmış yağlı ve kemikli kuzu eti tencerede bir süre pişirildikten sonra patlıcan ve domates gibi sebzelerle sentezleniyor. Son olarak da sumak suyu eklenince tadından yenmeyen bir lezzet ortaya çıkıyor. Kent mutfağında pişen pek çok yemeğe eklenen sumak suyu, leziz bir aroma katmasıyla ünlü.

14- Tırşık

Pek çok sebzenin karşımından elde edilen tırşık yemeğinin, Diyarbakır usulünde çarliston biber, patlıcan, domates ve kuru soğan gibi pek çok malzeme yer alıyor. Özellikle evlerde pişirilen lezzeli yemek, hem doyurucu hem de yararlı bir öğün için tercih sebebi.

15- Kibe Bumbar

Hepimizin bildiği mumbar dolmasından biraz farklı bir usul göreceğiniz kibe bumbar, işkembe dolması olarak tarif edebileceğimiz kibe ve bumbar sucuklarının birleşiminden oluşan bir yemek. Çoğu kişinin ön yargıyla yaklaştığı ancak tadanların da müdavimi olduğu kibe mumbar, Diyarbakır mutfağının yapı taşları arasında gösteriliyor.

16- Habenisk

Kemikli koyun kol eti, aşurelik buğday, yeşil mercimek ve nohut gibi oldukça zengin ve faydalı besinlerle hazırlanan habenisk, Diyarbakır yöresine has lezzetler arasındadır. Yapılışı zahmetli tadı ise parmak ısırtan cinsten olan bu lezzeti özellikle düğün yemeklerinde sıklıkla görebilirsiniz.

17- Lebeni

Diyarbakır’ın yaz sıcaklarında serinletici lezzetler aramamak mümkün değil. Özellikle yaz aylarında hazırlanan bir soğuk çorba olan lebeni, buğday, nohut ve yoğurt gibi oldukça kolay bulunan malzemelerden oluşuyor. Lebeni çorbasına son olarak sarımsak ve tuz da eklendi mi tadından yenmiyor.

18- Hillorik

Hillorik, tat olarak meftune yemeğine benzeyen ancak yapılışı daha az zahmetli bir Diyarbakır yemeği… Köftelik kıyma, ince bulgur, maydanoz ve yumurta kullanılarak pişirilen yemek, kent halkının da evlerinde sıklıkla pişirdiği yemeklerden.

19- Bostana

Diyarbakır'dankebapçıların olmazsa olmazı bir salata bostana… Tadı nefis, yapımı ise oldukça basit olan leziz salata, incecik kıyılan domates, demet maydanoz, taze soğan, sivri biber ve kuru soğan gibi malzemelerle hazırlanıyor. Salataya lezzet katan vazgeçilmezler ise bolca kullanılan baharatlar!

Tatlılar

20- Elma Düzmesi

Elma düzmesi, kuşbaşı etlerin içerisine ortadan ikiye kesilmiş elmaların dizilmesi ile hazırlanıyor. Diyarbakır’ın meşhur yemekleri arasında yer alan elma düzmesi, Doğu bölgesinde sıklıkla pişirilen leziz bir ana yemek.

21- Paluze Tatlısı

Diyarbakır’a has bir yöresel lezzet olan paluze tatlısı, ismi farklı tadı ise pek çok damağa hitap eden geleneksel bir tatlı. Osmanlı mutfağından günümüze kadar gelen tatlı içerisinde ceviz, üzüm ve pekmez yer alıyor.

22- Karpuz

Diyarbakır’ın tescillenmiş lezzetlerinden ilki olarak kayıtlara geçen Diyarbakır karpuzu, şehirde 13 bin yıllık geçmişe sahip bir lezzet. Tarlalarda pek çok şekil ve boyutta yetiştirilen karpuzların tatsız çıkması gibi bir ihtimal halka göre yok. Bugüne kadar Diyarbakır tarlalarından toplanan en büyük karpuz 52 kilogram ağırlığında. Türkiye'nin  pek çok şehrine dağıtımı yapılan karpuzun tadına ana vatanında bakmanızı elbette ki tavsiye ediyoruz.

23- Burma Kadayıf

Diyarbakır’ın tescillenmiş lezzetlerinden biri olarak listelerde yerini alan burma kadayıf, tatlı ihtiyacınızı dindirmekle kalmayıp, damaklarda lezzet şöleni yaratan nefis bir tatlı. Kentte yüz yıla aşkın süredir titizlikle pişirilen burma kadayıf, fıstıksız ve kaymaksız katiyen servis edilmiyor. Diyarbakır’ın karpuzu ve örgü peynirinden sonra kadayıfın da Türk Patent ve Marka Kurumunca tescillenmesi, bölge halkını da sevindiren gelişmelerden biri oldu.

63-) ŞANLIURFA Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

1. Ağzı Açık

Şanlıurfa yöresel yemekler listemize, şehrin en sevilen lezzetlerinden biri olan yöresel ağzı açık yemeğiyle başlıyoruz. Sebze ve tavuğun aksine, elde açılan hamurun üzerine konularak yapılan bu yemek aslında bir nevi pizza ve dolma karışımı diyebiliriz. Tuzlu hamurun açılarak ortasına kıymalı ve baharatlı harç eklenmesiyle kenarları kıvrılarak yapılan yemek Afyon yöresinde de sıklıkla yeniyor.

2. Etsiz Çiğ Köfte

Şanlıurfa yöresel yemekler listesi yapmışken, en meşhur lezzetlerinden biri olan etsiz çiğ köfteden bahsetmemek olmaz. Türkiye'nin her yerinde sevilerek tüketilen çiğ köfte, Şanlıurfa’da da etli ve etsiz olarak sık sık yeniyor. İnce köftelik bulgura, özel çeşni ve baharatlar katılarak yapılan köfte, lavaşın içine sarıldığında da, marulla birlikte yendiğinde de oldukça lezzetli.

3. Üzlemeli Pilav

Pilavın her türlüsünün güzel olduğunu düşünenlerdenseniz, Şanlıurfa’nın meşhur üzlemeli pilavını da mutlaka denemeniz gerektiğini belirtmeliyiz. Et suyunda pişen pilavın üzerine, et suyunda haşlanan nohut ve çekirdeksiz kuş üzümlerinin, kuşbaşı etin eklenmesiyle yapılan üzlemeli pilav, içerisine katılan pekmez sayesinde ağızda oldukça ilginç bir tat haline geliyor. Değişik lezzetler denemeyi sevenlerdenseniz, mutlaka tatmalısınız.

4. Söğülme

 Şanlıurfa sebze ve etin en çok birbirine yakıştığı yöresel lezzetlere sahip bir şehir. Bunlardan birisi de, meşhur söğülmesi. Közlenmiş ve mikserlenmiş patlıcanların sarımsak ve zeytinyağıyla karıştırıldıktan sonra üzerine kavrulmuş kıyma eklenmesiyle yapılan yemek yöre de sık sık yeniyor.

Aslında patlıcan ezmesinden tek farkı, üzerine kıyma eklenmesi. Genellikle yanında közlenmiş kırmızı biberle yenilen yemek, akşam yemeği sofralarına fazlasıyla yakışıyor.

5. Mumbar Dolması

Mumbar dolması, ya da diğer adıyla bumbar dolması. Şanlıurfa yöresel yemekler listesinin bir diğer et yemeği de, koyunun kalın bağırsağından yapılan dolma yemeği. İyice temizlenen etin içerisine, kıyma ve baharatlarla hazırlanan iç harç karışımının eklenmesiyle yapılan yemek, her yörede farklı şekillerde yapılsa da genellikle aynı lezzete sahip.

6. Borani

Her yörede farklı şekillerde ve farklı malzemelerle yapılan borani yemeği, Şanlıurfa’da genellikle pazı otu ile yapılıyor. İsteğe göre kuru börülce ve nohut da eklenen yemek, ince köftelik bulgurdan hazırlanan minik misket köftelerinin katılmasıyla hazır hale geliyor. Son olarak tereyağı eklendiğinde ortaya çıkan lezzet ise, parmakları ısırtacak kıvamda.

7. Yahudi Köftesi

Şanlıurfa’nın sevilen bulgur köfteli yemeklerinden bir diğeri de, Yahudi Köftesi olarak anılan bu yuvarlak köfteler. Aslında bu yemeği Adana’nın meşhur fellah köftesine de benzetebilirsiniz. Arap mutfağından  doğan bu yemek, ince köftelik bulgurla yapılıyor. Bol baharatlı çeşni ile hazırlanan köfteler, bol soğanlı ve salçalı suda pişirilerek servise hazır hale geliyor.

8. İçli Köfte

Kızartılmışı, haşlanmışı her türlüsüyle parmakları ısırtan içli köfte, Kahramanmaraş’tan Şanlıurfa’ya daima sofralarda yerini alıyor. İnce bulgurluk köfteden yapılan içli köfteler her yörede farklı iç harç ile dolduruluyor. Kimi evlerde içine kuş üzümü ya da Şam fıstığı eklenerek yapılan içli köfte, kızartma ve haşlama usulü olmak üzere iki ayrı şekilde servis ediliyor.

9. Bostana Salatası

Şanlıurfa sofralarının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan bostana salatası, içerisinde yer alan çeşitli sebze ve soslarla unutamayacağınız bir lezzete sahip. Küp küp kesilmiş domates, salatalık ve soğanın üzerine maydanoz eklenmesiyle yapılan salata, ağızda bıraktığı o müthiş tadı ise, son olarak eklenen nar ekşisinden alıyor. Bol sulu olan ekşi tatlı bu güzel salataya, ekmeğinizi banmayı unutmayın!

Kebaplar

10. Beli Kırık Kebabı

Şanlıurfa yöresel yemekler listemize, şehrin len önemli değerlerinden olan kebaplar ile devam ediyoruz. İsmi oldukça ilginç olan bu kebap, köfte ve patlıcanla yapılıyor. İnce ince soyulan ve dilimlenen patlıcanların arasına eklenen köfte harcı, genelde fırın kasesine konarak bol domatesli suyuyla fırında pişirilerek sofralarda yerini alıyor.

11. Balcan Kebabı

 Şanlıurfa’nın meşhur kebaplarından bir diğeri de, meşhur şişe geçirilen patlıcanlarıyla yapılıyor. Aslında Gaziantep yöresine ait olan bu yemek, Urfa’da da sıklıkla yenilen bir lezzet. Şişe aralarına et eklenerek geçirilip pişirilen patlıcanlar genellikle, bulgur pilavı ve közlenmiş biber ile servis ediliyor.

12. Tepsi Kebabı

Tepsilerin şahı adıyla da bilinen Şanlıurfa’nın meşhur tepsi kebabı, közlenmiş patlıcan içerisine doldurulan kıymalı ve baharatlı köfteyle yapılıyor. Yatay olarak tepsiye dizilen dolmalar, üzerine domates sosu ilave edildikten sonra fırına verilerek pişiriliyor.

13. Urfa Kebabı

 Şanlıurfa’nın şanlı kebabı, tadıyla dillerden dile dolaşan meşhur lezzeti Urfa kebabında sıra. Koyun ya da kuzu kıymasıyla hazırlanan kebap, tek ve bütün halinde şişe geçirilerek pişiriliyor. Oldukça yoğun ve lezzetli bir tada sahip olan Urfa kebabını, İstanbul’dan, İzmir’e  Türkiye’nin her yerinde restoranlarda istediğiniz zaman yiyebilirsiniz.

14. Kazan Kebabı

 Şanlıurfa’nın patlıcanla yapılan dolma usulü kebaplarından bir diğeri de, meşhur kazan kebabı. Patlıcanların çizgi çizgi şekilde kesildikten sonra içi için hazırlanan kıymalı ve çeşnili iç harcıyla doldurulan kebap, üzerine sarımsaklı ve soğanlı domates sosu eklenerek fırına veriliyor.

15. Patates Kebabı

Bir üst maddemizde bahsettiğimiz kazan kebabıyla yapılış usulü ve lezzeti bakımından oldukça benzeyen yöresel yemeklerden bir diğeri de, patates kebabı. Tek fark olarak patlıcan yerine patatesin kesilerek içine iç harç doldurulmasıyla yapılan yemek, fırında pişirilerek hazır hale geliyor. Hele bir de yanına güzel bir tava yoğurdu koyup yediğinizde, lezzetine doyamayacağınız bir lezzet ortaya çıkıyor.

Tatlılar

16. Şıllık Tatlısı

Şanlıurfa yöresel yemekler listemize, şehrin meşhur yöresel tatlılarıyla devam ediyoruz. Oldukça pratik ve az malzemeyle yapılan şıllık tatlısı, oldukça hafif bir lezzete sahip olduğu için, yaz kış fark etmeden sofralarda yerini alıyor. Krep için, çekilmiş ceviz doldurulduktan sonra sarılan kreplerin üzerine şekerli şerbet dökülmesiyle yapılan tatlı, genelde üzerine Antep fıstığı serpilerek servis ediliyor.

17. Zingil Tatlısı

Bir çeşit lokma diyebileceğimiz Şanlıurfa’nın meşhur şerbetli tatlısı Zingil, Anadolu’nun pek çok yöresinde bu isimle geçiyor. Elde hazırlanan tuzlu hamur karışımlarının kızgın yağda kızartılmasından sonra şerbet eklenen zingiller, isteğe göre kaymakla birlikte de yenebiliyor.

18. Burma Kadayıfı

Ramazan ayı ve özel günlerin sevilen tatlılarından burma tatlısı, Şanlıurfa’nın ev günlerinde de sıklıkla yapılıyor. Burma kadayıflarının içine ceviz içi eklendikten sonra fırında kızartılan kadayıf, üzerine şerbet eklenmesiyle hazır hale getiriliyor. Kaymaklı dondurmayla da servis edilen tatlı, yanında tazecik bir çayla harika bir ikili oluyor.

19. Peynir Helvası

Trakya’da daha sıvı şekilde yapılan ve höşmerim adıyla bilinen meşhur peynir helvası da, Şanlıurfa yöresel yemekler listemizde yerini alıyor. Urfa usulüne göre höşmerimden biraz daha katı olan helva, ağırlıklı olarak irmik unu ve peynir tadına sahip. Tereyağında kavrularak yapılan bu lezzetli helva, genellikle üzerine sade kaymaklı dondurma eklenerek servise hazır hale geliyor.

20. Katmer Tatlısı

Şanlıurfa yöresel yemekler listemizi, Gaziantep’in meşhur tatlısı katmerin Şanlıurfa usulüyle sonlandırıyoruz. Peynirli olarak yapılan katmer, bol bol ceviz içi veya çekilmiş Antep fıstığı eklenerek yapılıyor. Üzerine dökülen şerbetini iyice emdikten sonra daha da lezzetli hale gelen katmer,  harika bir kaymakla unutamayacağınız bir lezzet haline geliyor.

72-) BATMAN Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Çorbalar

1. Yoğurtlu Leben

Batman yöresel yemekler listemizin çorbalar bölümünde yer alan yöresel çorba yoğurtlu leben, şehrin en sevilen çorbalarından birisi. İnce köftelik bulgurla yapılan köftelerin haşlanmasından sonra sarımsaklı yoğurt ve yağ ile birlikte pişirilen çorba, içerisindeki köfteler sayesinde oldukça doyurucu bir öğün olarak Batman mutfağında yerini alıyor.

2. Yayla Çorbas

ı Anadolu’nun vazgeçilmez çorbalarından biri olan yayla çorbası, Batman’da da en sık tüketilen yöresel çorbalardan biri. Batman mutfağında çorbalar genellikle yoğurtla birlikte yapılıyor desek yanlış olmaz. Ayran çorbasından, lebeniye çorbasına kadar pek çok çorbada kullanılan yoğurt, yayla çorbasında da mevcut. Hafif içimiyle bilinen yayla çorbasını, Batman’ın güzel et yemeklerini yemeden önce başlangıç olarak içebilirsiniz.

3. Ayran Çorbası

Batman’ın doyurucu içeriğe sahip ve ve aynı zamanda hafif çorbalarından bir diğeri de, meşhur yoğurt çorbası. İsteğe göre soğuk ya da sıcak olarak hazırlanıp, içilebilen çorba içinde bulunan haşlanmış bakliyatlar sayesinde ana yemek gibi doyurucu oluyor. Ana yemek öncesi lezzetli bir başlangıç yapabilirsiniz. Eğer evde yapacaksınız buzdolabında uzun süre aynı tadı koruyabilen çorbayı, sevdiğiniz yemekler listesine ekleyeceğinize eminiz.

Ana Yemek

4. Kaburga Dolması

 Kaburga dolmasının en iyisi Batman ve Diyarbakır’da yenir. Son derece doyurucu olan kaburga dolmasının en önemli özelliği ağızda lokum gibi dağılan kuzu eti. Eğer bu zevki alamadıysanız iyi bir kaburga dolması yemiyorsunuz demektir. Derinin altında bulunan iç pilav ile heybetli bir görüntüsü var. Hem göze hem de damağa hitap eden bu yemeği Batman gezinizde mutlaka yemelisiniz.

5. Şam Böreği

Batman yöresel yemekler listemizde yerini alan, belki de şehrin en sevilen meşhur lezzetlerinden birisi de Şam böreği. Bazı yörelerde Sembusek ismiyle de bilinen börek, Batman ve Mardin gibi şehirlerde sofralarda sık sık yerini alıyor. Hamur işi sevenlerin lezzetine bayılacağı yemek elde açılan hamurun içine kıymalı iç harcın koyulmasıyla yapılıyor. Tavada ya da saçta pişirilen Şam böreğini, denemediyseniz mutlaka yemelisiniz.

6. Mumbar Dolması

Eğer sakatat ile yapılan lezzetleri sevenlerdenseniz, Batman’ın yöresel mutfağında yer alan Batman usulü mumbar dolmasını da seveceğinizi düşünüyoruz. Her yörede farklı farklı iç harçlarla yapılan dolma, koyun, sığır veya keçilerin bağırsaklarından yapılıyor. Patatesten soğana, kıymadan reyhana kadar çok çeşitli ve farklı tadın bir arada buluştuğu dolma, tencerede pişirildikten sonra servis ediliyor.

7. Perde Pilavı

Pilavın her hali güzel diyenlerdenseniz, Batman sofralarında yerini alan meşhur perde pilavına da bayılacaksınız. İsteğe göre et veya tavuğun suyunda pişen pilav, dolmalık fıstık ve badem eklenerek hazır hale getiriliyor. Perde pilavını perde pilavı yapan kısım ise, pilavın elde açılan yufka hamuru ile sarılmasıyla oluyor. Sarıldıktan sonra altlı üstlü olarak fırında ya da tavada pişirilen perde pilavı, oldukça doyurucu olduğu için, tek başına dahi ana öğün olarak yenebiliyor.

8. Tandır Ekmeği

 Doğu’nun yöresel lezzetlerinden birisi de, Batman yöresel yemekler listemizde yerini alıyor. Özel olarak açıldıktan sonra tandırlarda pişirilmesiyle tandır ekmeği adını alan ekmek, sabah kahvaltılarından akşam yemeklerine kadar her öğünde yenebiliyor. Uzun yıllardan beri geleneksel mutfağımızda yer alan meşhur köy tandırları, mis gibi kokan ekmekleriyle tok insanı dahi acıktırabiliyor.

9. Çiğ Köfte :Şanlıurfa'dan Şanlıurfa’dan Batman’a Türkiye’nin her yöresinde yenilen bir lezzet haline gelen çiğ köfte, gerçek kıymayla ya da bulgurla yapılabiliyor. Gerçek etten ziyade köftelik bulgurla yapılan çiğ köfte daha yaygın hale gelmiş durumda.

Uzun uzun elde yoğurulan çiğköfteler, marulların ve elde açılan yufkaların içine sarılarak yendiğinde herkesin iştahını açıyor. Düğün, sünnet gibi özel günlerde tepsi tepsi yapılan çiğ köfteleri, bir de Batman mutfağında yemenizi tavsiye ederiz.

10. Batman Usulü Kütülk

 Batman yöresel yemekler listemizde yerini alan lezzetli bulgur yemeklerinden biri olan Batman usulü kütülk yemeği, Batman’a geldiğinizde her evde mutlaka karşınıza çıkabilecek bir lezzet. İnce köftelik bulgurların hamur haline getirilip açılmasından sonra, içerisine etli ve pirinçli harcın konulmasıyla yapılan yemek, tıpkı içli köfte gibi kapatıldıktan sonra suda haşlanarak yapılıyor. Üzerine de mis gibi tereyağlı biberli sos ile servis edilen kütülk, değişik tatları denemeyi sevenler için oldukça güzel bir seçenek.

11. Kışlık Dolma

Asma yaprağı, lahana yaprağı, kurutulmuş biber derken her şeye yakışan dolma, Batman mutfağında en çeşitli lezzet olarak karşımıza çıkıyor. Doğu’da sıklıkla yapılan kışlık dolması, karışık bir tabak gibi lahanadan, kuru patlıcana kadar 4-5 çeşit dolmanın birleşiminden oluşuyor. Bol baharatlı ve pirinçli iç harcıyla birlikte yapılan dolmalar, elde yapılan ev salçalarında pişirilip tatlandırılarak sofralarda yerini alıyor.

12. Tırşık

 Bir çeşit türlü olan bu harika sebze yemeği, her yörede kendine özgü usulle yapılıyor. Kuşbaşı tavuk ya da et ile yapılabilen yemek, içerisine patlıcandan domatese kadar pek çok sebzenin girmesiyle oldukça lezzetli ve doyurucu bir öğün haline geliyor. Yüksek besin değeri ve faydalı içeriğiyle sevilen yemekler arasına giren tırşık, özellikle akşam yemeklerinde, yanına güzel bir yoğurtla harika gidiyor.

Tatlılar

13. Havdel

Türkiye’nin neredeyse her yerinde pekmez ve un gibi az malzemeyle yapılan haşıda, hasuda ve havdel gibi pek çok farklı ismi alan tatlı, Batman’da havdel ismiyle karşımıza çıkıyor. Tereyağında unla birlikte kavrulan pekmezle yapılan tatlı, isteğe göre katı ya da sıvı şekilde yenebiliyor. Tazecik bir çayın yanında harika giden bu tatlıyı, Batman’da yiyebileceğiniz gibi kendiniz de kolaylıkla yapabilirsiniz.

14. Bayram Tatlısı

Batman yöresel yemekler listemizin son maddesinde yer alan bayram tatlısı, elde açılan hamurların içine ceviz doldurulmasıyla yapılıyor. Fırında pişirildikten sonra şerbet dökülerek hazır hale gelen tatlı, tıpkı adında olduğu gibi bayram ve düğün gibi özel günlerde sofralarda yerini alıyor.

02-) ADIYAMAN Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

1- Çiğ Köfte

Şehrin ustalarının ellerinden çıkan bu yöresel tat Adıyaman sınırlarını aşarak eşsiz lezzetiyle tüm dünyaya yayılmış durumda. Lezzetini bol yeşillik ve limonla tamamlayan çiğ köftenin yanında ayran ya da şalgam içerek lezzetini ikiye katlayabilirsiniz.

2- Besni Tavası

Kuzu eti, patlıcan, domates, biber, soğan ve sarımsak birleşiminden oluşan bu yöresel tat, sebzeler eşliğinde büyük tava ya da tepsilerde sunulan Adıyaman'ın en lezzetli ve doyurucu tatlarından.

3- Buhara Pilavı

 Nohut ve kuzu kavurmayla kaplanan pilavın içine bol baharat da katılarak yapılan buhara pilavı, bir de yanında bol köpüklü bir ayranla eşsiz bir lezzet sunuyor.

4- İçli Köfte

 İçli köfte her yörede yapılsa da Adıyaman’da yapılan gibi olmuyor. Kıyma, soğan, maydanoz karışımına bulgur ve irmik de katılarak hazırlanan içli köfte, şehre gittiğinizde mutlaka denemeniz gereken tatlardan.

5- Topak Helvası

 Un, susam, pekmez, tereyağı ile yapılan ve adını şeklinden alan topak helvasının içine ceviz de koyabilirsiniz. Topak helvası yörenin en lezzetli ve sevilen tatları arasında.

6- Meyir Çorbası

Ana malzemesi yoğurt olan çorbaya nohut, yarma, patlıcan ve soğan gibi tatlar da katılınca eşsiz bir lezzete dönüşen meyir çorbası, Adıyaman’ın en doyurucu yöresel lezzetlerinden.

7- Kavurmalı Hıtap

Bol kavurma ve baharatla hazırlanan iç harcın hamurla buluşmasıyla meydana gelen kavurmalı hıtap, hem lezzetiyle hem de zahmetsiz yapılışıyla sofralarınızın vazgeçilmezlerinden olmaya aday.

8- Yarpuzlu Köfte

Kuşbaşı kuzu eti, dana kıyma, nohut, bulgur ve yabani bir nane olan yarpuz kullanılarak hazırlanan köfte, özellikle kalabalık sofraların vazgeçilmez yemeği.

9- Tevenk Sarması

 Bulgurlu bir iç harcı kullanılarak hazırlanan tevenk sarması, minik minik sarılıp, pişirildikten sonra üzerine yoğurt ve sos eklenerek servis ediliyor.

10- Pirpirim Salatası

 Adıyaman’da pirpirim denen semizotunun şehirde sadece salatası değil, yemeği ve cacığı da yapılıyor. Adıyaman’ın olağanüstü lezzetli etli yemeklerinin yanında mideyi rahatlatan bol limonlu pirpirim salatasının cacığı da şehrin en meşhur tatlarından.

11- Burma Tatlısı

 Bol antep fıstığı ya da cevizle yiyenleri adeta cezbeden burma tatlısı, şehrin en meşhur ve mutlaka denemeniz gereken tatlarından.

11- Şillik Tatlısı

 Un ve sütle yapılan şillik tatlısı, krep gibi pişirildikten sonra hamuruna pekmez ve tereyağ ile hazırlanan şerbetin, fıstık ve cevizin eklenmesiyle de bambaşka bir boyuta ulaşıyor. Siz de bu nefis tadı mutlaka denemelisiniz.

12- Adıyaman Köftesi 

Her yörenin köftesi olur da Adıyaman’ın olmaz mı? Bu köfte damakları şenlendirecek türden. Közlenmiş patlıcanın kabukları soyulur, etrafı dana ve kuzu etinin karışımından oluşan bir kıyma sarılır ve fırını verilir. Sonra da midede ki yerini alır.

13- Tene Helvası 

 Tene helvası tabaklar dolusu tüketilen bir tatlı. Nişasta, pekmez ve tereyağı üçlüsünün birleşiminden oluşan tatlının üstü bol cevizle süslenerek servis ediliyor.

14- Dövmeç 

Patlıcan, domates ve biber sebzelerinin püre haline getirildikten sonra sarımsak eklenerek yapılıyor. Kızarıncaya kadar fırında pişirilir. Farklı ve denemesi hoş olacak bir lezzet.

15- Tırşik

Şifa kaynağı olarak bilinen tırşik; yoğunluklu olarak domates, patlıcan, kabak ve fasulye sebzelerinin de içine girmesiyle zenginleşerek damaklarda hoş bir tat bırakmaktadır. İçerdiği vitamin ve minereller ile hem sağlığınıza hem de midenize hitap eder. Sofralarınızda çoğunlukla ana yemek olarak yerini alırken aynı zamanda meze veya yardımcı yemek olarak da servis edebilirsiniz.

56-)   SİİRT Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

1- Büryan Kebabı

Siirt’e özgü olan büryan kebabı, hem şehirde hem de ülke genelinde adıyla ve tadıyla oldukça meşhur. Kuzunun bütün organları alındıktan sonra etinin 2-3 metre derinliğindeki bir kuyuda çamurla kapatılıp pişirilmesiyle yapılan büryan kebabı, genelde yazın yapılan şehrin en lezzetli yöresel yemeklerinden.

2- Siirt Kitel (Köfte)

Kıyma, köftelik bulgur, yarma, soğan ve reyhanın karışımıyla yapılan kitel, Akdeniz ve Güneydoğu’nun bazı yörelerinde yapılan içli köfteye benzetilse de tadıyla bambaşka bir lezzet sunuyor.

3- Mihr Çorbası

Çorba kültürü olarak da oldukça farklı tatları bünyesinde barındıran Siirt’in en dikkat çeken çorbalarından biri de buğday, nohut, pul biber, yoğurt ve sıvı yağ ile yapılan mihr çorbası. Ayrıca dilerseniz üstüne yağ kızartıp dökerek lezzetini ikiye katlayabilir ve çorbanızı doyumsuz bir lezzete kavuşturabilirsiniz.

4- İsmeket Köfte

 Yağsız kıyma, haşlanmış patates, bulgur, yumurta ve soğan gibi malzemelerle hazırlanan ismeket köfte, görüntüsüyle diğer köftelere benzese de tadıyla adeta sizi büyüleyecek niteliğiyle farkını ortaya koyuyor.

5- Arap Dolması

Kuru patlıcan ve bibere kıymalı ya da zeytinyağlı pirinçli harcın eklenmesiyle hazırlanan Arap dolmasına isteğe göre sarmalık asma yaprağı da dahil edilebilir. Zengin iç harcıyla yapılan ve Siirtliler tarafından oldukça fazla yapılmasından dolayı Siirt dolması olarak da bilinen dolma, kuzey yörelerine kıyasla daha belirgin bir tada sahip olmasıyla farkını ortaya koyuyor.

6- Perde Pilavı

Yumurta, süt ve yağ ile hazırlanan hamur, tencereye yufka şeklinde sıvanır. Ardından kızartılmış keklik veya tavuk eti, et suyu ile pişen pirinçle beraber çeşitli baharat, badem içi, çam fıstığı eşliğinde hamurla sıvalı tencereye yerleştirilir. Tencerenin ağız tarafı da hamurla sıvanarak kapağı örtülür ve fırında pişirilerek yemeye hazır hale gelir. Fes şeklindeki bakır tencerelerde pişirilen perde pilavı, şehrin en meşhur misafir yemeklerinden.

7- Zerfet

Un, maya, sarımsaklı yoğurt, yağ, şeker ve isteğe göre baharatla yapılan zerfet yemeği, şehrin en gözde lezzetlerinden biri olarak sofralardaki yerini alıyor.

8- Bumbar

Bumbar, her ne kadar Adana’ya has bir yemek olarak bilinse de Siirt’in meşhur yöresel yemekleri arasında yer alıyor. Kirece yatırılarak temizlenen kalın bağırsağın içinin pirinç ya da bulgurla doldurulmasıyla hazırlanan yemeğin içine isteğe göre kıyma da koyulabilir. Bumbar tadıyla damaklarınızı ve sofralarınızı şenlendirecek nitelikte.

9- İmçerket

 Katmerin tatlı ve atıştırmalık olarak hazırlanabilecek bir alternatifi olan İmçerket, iyice yoğrulduktan sonra kesilip yağda kızartılarak şekere batırılır. Eğer şeker tercih etmiyorsanız şam fıstığı ya da çeşitli toz malzemelerine bulayarak da hazırlayabilirsiniz.

10- Gebole

 Un, süt ve pekmezden yapılan şehre has tatlılardan olan gebole, isteğinize göre ceviz de katarak doyumsuz bir lezzete kavuşmasını sağlayabilirsiniz.

11- Aside

Un ve yağın kavrularak pişirilmesinden hazırlanan aside tatlısı içerisine eklenen ağda sayesinde oldukça kıvamlı bir tatlı haline geliyor.

12- Pırtıke Çorbası

 Ispanak çorbası olarak da anılan Pırtıke çorbası; ıspanak, sumak, salça ve pirinçten hazırlanan enfes bir lezzet bombası. Denemenizi tavsiye ederiz.

13- Siirt Fıstığı

Siirt’e gelip de Siirt fıstığını yemeden dönmek olmaz elbette. Pek çok ilimizin aksine lezzeti antep fıstığı ile yarışan Siirt fıstığını demenizi ve yakınlarınıza hediyelik olarak da götürmenizi tavsiye ederiz.

47-) MARDİN Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

1. Kiliçe

Türkiye'nin pek çok yöresinde olduğu gibi, Mardin’de hamur işleri fazlasıyla seviliyor. Ancak bu hamur işinin farklı bir özelliği var. Yapım ve lezzet bakımından diğer hamur işleriyle aynı olsa da, taşıdığı kültürel mirasıyla oldukça anlamlı bir lezzet. Hristiyanların cenaze, düğün gibi özel günlerde yaptığı kiliçe, kültürel ve dini bakımdan çok çeşitli olan Mardin’de de oldukça artmış.

Türkiye’nin diğer bölgelerinde cenazelerde helva kavruluyorsa, Mardin’de kiliçe yapılıyor. Mahlep, zencefil ve tarçının güzel tadını alabileceğiniz kiliçe, Hayat Çöreği olarak da biliniyor. Düğünlerde de gelin ve damadın ikiye böldüğü çörek, hayatı paylaşmak anlamına geliyor. Yapımı çok kolay olduğu için dilediğiniz zaman kendiniz de yapabilirsiniz, ancak Mardin’in tarihi sokaklarında, özel bir günde tatmanızı dileriz.

2. İncasiye

Mardin yöresi dışında çok fazla bilinmeyen ama aslında geçmişte de sık sık yapılan yemeklerden biri olan incasiye, zamanında Osmanlı saray mutfağına şifalı yönüyle adını yazdırmış bir lezzet. Alluciye yemeğinden farklı olarak yeşil erik yerine, kuru siyah erikle yapılan yemek, kuşbaşı etlerle harika bir tat ortaya çıkarıyor.

Günümüzde bize her ne kadar yabancı gelse de, Avrupalıların Pekin ördeği gibi, Türk mutfağında da fazlasıyla meyveli et yemekleri mevcut. Kara eriğin faydaları saymakla bitmiyor ancak, bu lezzeti günün birinde özel olarak mutlaka tatmanızı öneriyoruz.

3. Firkiye

 Kuzu etlerinin çağlayla harika buluşmasından oluşan yemek, Mardin yöresel yemekler listemizde mutlaka yerini almalıydı. Çağlaların, kuzu eti ve soğanla beraber kavrulmasıyla yapılan yemek, en son üzerine limon suyu eklenerek servis ediliyor. Mardin mutfağının ilginç lezzetlerinden biri olduğu için, Mardin seyahatinizde yıllardan beri hizmet veren tarihi pek çok restoranda firkiyeyi deneyebilirsiniz.

4. Kaburga Dolması

Mardin’in meşhur yemeklerinden kaburga dolması, lezzetiyle yiyenleri kendine hayran bırakıyor. Kaburgaların içi dolmalık fıstık, kuzu ciğeri, kuş üzümü ve pirinçle dolduruluyor. Fırında yavaşça pişen kaburga etleri, iç pilavla birleşince bu muhteşem lezzet ortaya çıkıyor. Size de afiyetle yemek düşüyor.

5. Accin

 Accin Mardin’in en ilginç lezzetlerinden biri. Geniş tepsiler içerisinde ince bulgurla soğanların kavrulup yoğuran Mardinliler, üzerine kişkiş eklediği bulgura son olarak, tavada ayrı olarak pişmiş yumurtaları koyuyor. Hem görüntü hem de lezzet olarak oldukça güzel olan yemeği, Mardinli birinin elinden mutlaka yemenizi tavsiye ederiz. Eğer şanslıysanız, Mardin’de yer alan ev yemekleri restoranlarında da bulabilirsiniz.

6. Kibe ( İşkembe Dolması )

 İşkembe genellikle herkes tarafından kabul edilen bir et türü değil. Ancak işkembeyi sevenlerdenseniz, işkembe dolmasını da seveceğinize eminiz. Kuzu karnından yapılan yemeğin içerisine, iç harcı olarak pirinç konuluyor. Özenle kapatılan işkembeler yavaş yavaş pişiriliyor ve biraz soğuduktan sonra servis ediliyor. İşkembeyi sevmeyenlerdenseniz bile, ön yargılarınızı kırıp, işkembe dolmasının tadına bakmanızı öneriyoruz. Tercih size kalmış ????

7. Mardin Usulü Dizme

Yöresel olarak “mazlum” diye adlandırılan yemek patlıcan, kabak, köfte ve patatesin harika uyumuyla oluşuyor. Yan yana dizilen yemeklerin üzerine salçalı sos dökülüyor ve buharda pişirilmeye bırakılıyor. Hafif ve bir o kadarda lezzetli olan dizme, Mardin’in en sevilen yemeklerinden biri.

8. İkbebet

 İkbebet ismini bilmeyenler için oldukça değişik gelebiliyor. Ancak bu lezzete yabancı olmadığınıza eminiz. Zira Mardinlilerin ikbebet dedikleri yemek, herkes tarafından haşlama içli köfte olarak biliniyor. İçli köftenin içine etli ve soğanlı harç koyulmasıyla yapılan yemek, kızartılan içli köftelerin yanı sıra, suda haşlanarak yapılıyor. Mardin’de pek çok yerde bulabileceğiniz bu lezzeti, dilerseniz kendi evinizde de deneyebilirsiniz.

9. Maklube

Özünde bir Arap yemeği olan maklube, Mardin yöresinde sıklıkla yapılıyor. Kuşbaşı etlerin pişirilerek, pirinç pilavını üstüne yerleştirilmesiyle yapılan yemek, genellikle büyük bir tepsinin ortasına yerleştiriliyor. Ortaya konulan yemeğin yanına ise, sıra sıra salata ve yoğurt koyuluyor. Yemeğin bu şekilde sunulmasının ise bir sebebi var. Kendine ait bir yeme kültürü olan bu lezzetli yemek, genellikle ortadan hep birlikte yeniyor. Size de bol sohbet, afiyetle yemek düşüyor.

10. İrok

 İçli köfte sevenlerdenseniz, Mardin’in meşhur lezzetlerinden irok tam da size göre. Haşlama içli köfteden farklı olarak kızartılarak yapılan irok, görüntü itibariyle de bildiğimiz içli köfteler gibi yapılmıyor. İsteğe göre değişse de, genellikle yuvarlak olarak yapılan içli köfte, mis gibi kokan iç harcıyla ağız kamaştırıyor. Kızdın yağda kızartıldıktan sonra servis edilen yemek, Mardin yöresinde sık sık tüketiliyor.

11. Soğan Kebabı

Mardin’in en kolay yapılan ve en lezzetli olan yemeklerinden birisi de meşhur soğan kebabı. Ortadan ikiye kesilen soğanların arasına köfte karışımı konan yemek, fırına verilerek pişiriliyor. Mis gibi kızaran soğanların kokusu, tok olanı bile acıktırır güzellikte desek yanlış olmaz. Üzerine nar ekşisi, limon ve zeytinyağı sosu eklenen yemek, afiyetle yenmek üzere servis ediliyor.

12. Dobo

Mardin’in ete olan düşkünlüğünü yansıtan pek çok yemek bulunuyor. Bunlardan birisi de meşhur dobo. Doboyu daha önce hiç duymamış olabilirsiniz, ancak aslında bildiğiniz kuzunun kol kısmına Mardin’de dobo deniyor. Dobo aslında bir Süryani yemeği ancak Mardin’in çoğu yöresel yemeği de, Süryanilerin mutfağından geliyor. Üzerine yoğurt sürülerek, bol sarımsakla yapılan et, yanına soğan, patlıcan ve pilav gibi lezzetler eklenerek servis ediliyor.

13. Sembusek

Mardin yöresel yemekler listemizde bahsedeceğimiz bir diğer lezzetli hamur işi ise, Mardin’in meşhur kapalı lahmacunu olarak da bilinen sembusek. Kıyma, soğan ve baharatla yapılan harcın sürüldüğü hamur, diğer lahmacunlardan farklı olarak üstü kapalı şekilde yapılıyor. Üstü kapandıktan sonra yumurta sürülerek fırına verilen sembusek, yanına güzel bir ayranla harika gidiyor.

14. Alluciye

Birbirinden ilginç lezzetleriyle herkesi şaşırtan Mardin’in en ilgi çekici yemeklerinden birisi de, Alluciye. Aslında bir nevi et yemeği olan Alluciye,  yeşil erikle yapıldığı için bilmeyenlere oldukça değişik gelebiliyor. Soğandan, maydanoza, etten eriğe pek çok lezzetin bir araya geldiği Alluciye, değişik tatlar denemeyi sevenler için oldukça iyi bir alternatif.

15. Bello

Bello ismi Mardinli olmayanlar için yabancı gelebilir, ancak bello hepimizin de bildiği mercimek köftesinden çok da farklı değil. Diğer mercimek köftelerinden farklı olarak, yumurtalı yapılan bello, özel günlerde veya ev toplantılarında sık sık yapılıyor. Mardin’in tarihi toprak rengindeki evlerinde oluşan ortamı ve sıra gecesi eğlencelerini düşününce, orada olup bello yemek istiyor.

16. Haşu

Her yemeğe bu kadar özel kültürel zevklerini ve çeşitliliğini katan Mardin’in, pilavının da değişik bir lezzete sahip olması bizi şaşırtmadı. Kavrulan etleri, pişmiş pilavın üzerine ekleyen Mardinliler, ayrı olarak haşladıkları bademleri, maydanoz ve baharatla beraber karıştırarak servis ediyor. Oldukça doyurucu olan pilav, lezzetli aromasıyla damağınızı da şenlendiriyor.

17. Kıtel Raha

 Kıtel raha, Mardin’in meşhur Süryani yemeklerinden birisi. İçli köftenin harçsız ve düz hali diyebileceğimiz yemek, düz bir şekil vererek suda haşlanıyor. Bulgurun doyurucu olması nedeniyle Süryani rahibelerinin oruçlu olduğu günlerde sık sık yediği yemek, reyhan gibi kokması nedeniyle kıtel raha adını almış. Hatta söylenenlere göre, iyi yapılmış bir kıtel raha yediyseniz, bütün gün tok tutuyormuş.

Mardin’de özellikle Süryani yemeklerinin yapıldığı restoranlarda kolaylıkla bulabileceğiniz kıtel raha, Mardin geziniz sırasında Süryanilerin kilise ayinlerine denk gelirseniz, kendi ellerinden de yiyebilirsiniz.

Çorba

18. Lebeniye Çorbası

 Mardin yöresel yemekler yazımızda, çorbaların en lezzetlisi lebeniye çorbasından bahsetmesek olmazdı. Yoğurtlu ve karışık malzemeleri çorbaları beğenenlerdenseniz bu çorba tam size göre. Sevmeyenlerdenseniz de, bir kere lebeniye çorbasının tadına baksanız, bir daha bırakmayacağınıza eminiz.

Pirinç, nohut ve köfte ile yapılan çorba, özel terbiyelenmiş yoğurtlu karışım eklenerek yapılıyor. Tek porsiyonuyla dahi oldukça doyurucu olan çorbayı Mardin’de kolaylıkla tadabileceğiniz gibi, pek çok tarif sitesinden bakarak kendinizde kolaylıkla yapabilirsiniz.

19. Un Çorbası

Güneydoğu Anadolu’nun en bilinen çorbalarından un çorbası, Mardin’de de sık sık yapılıyor. Malzeme ve yapım bakımından oldukça ekonomik olan çorba, günün her öğününde rahatlıkla yenebiliyor. Sadece tereyağında kavrulan unun üzerine su eklenmesiyle yapılan çorba, nane ve kırmızı pul biberle yapılan sosun eklenmesiyle servise hazır hale geliyor.

Tatlı

20. Zingil

Zingil tatlısı aslında hepiniz çok alışık olduğu lezzetlerden biri. İsmi çok değişik gelmiş olabilir, ancak tatları ve yapılış biçimi tamamen aynı olmasa da, lokma tatlısı ile çok fazla benziyor. İzmir’in meşhur lokması ne ise, Mardin içinde zingil tatlısı o. Kolayca yapılan hamurun kızartıldıktan sonra şerbete batırılmasıyla yapılan tatlının püf noktası, şerbetinin en az 3 saat önceden özenle hazırlanıyor olması.

21. Kahiye Tatlısı

Mardin’in meşhur tatlılarında başı çekenlerden birisi de Kahiye tatlısı. Künefe peyniriyle yapılan hamurlar, şerbet ve Antep fıstığıyla birleşince parmaklarınızı yiyeceğiniz bir lezzet ortaya çıkıyor. Yanına bir de Mardin’in meşhur kahvesi mırra ya da taze demlenmiş bir çay eşlik ederse, unutulmaz bir lezzet karışımı ortaya çıkıyor.

22. Harire Tatlısı

Mardin’in kendine ait pudingi var desek yanlış olmaz. Az malzemeyle, ne kadar güzel lezzetler ortaya çıkarılabilir sorusunun cevabı olan tatlı. Bir nevi Mardin’e özgü bir puding. Tatlının ismi olan harire, Arapçada ipek anlamına gelen haririden türemiş. Üzüm pekmezi, un, şeker ve sudan yapılan tatlı, piştikten sonra üzerine tarçın eklenerek soğumuş haliyle servis ediliyor. Mardin’de tadabileceğiniz bu enfes lezzet, hemen hemen her evde pişen, kolay ve pratik lezzetler arasında olduğu için kolaylıkla deneyebilirsiniz.

23. Cevizli Sucuk

 Mardin yöresel yemekler listemizde yerini alan bir diğer meşhur Mardin lezzeti de, cevizli sucuk. Mardin’in özel üzüm şırasından ve Zinnar Köyü’nde yerin 6 metre altından çıkarılan beyaz toprağından yapılan cevizli sucuk, tatlı çerez olarak tüketiliyor. Özellikle Mardin’in eski bedesten ve çarşılarında bulabileceğiniz cevizli sucuk uzun süre dayanabildiği için, sevdiklerinize de alabilirsiniz.

İçecek

24. Sumak Şerbeti

Sumak şerbeti, şerbet sevenlerin bile çok fazla bilmediği bir lezzet. Eğer Mardin’e gitmediyseniz, sizin de ilk kez duyuyor olma olasılığınız yüksek. Yemeklerimize kattığımız, şifalı yönüyle oldukça iyi bilinen sumak, Mardin’de şerbet olarak da tüketiliyor.Sumak çekirdeklerini ılık suda, limon suyu ve balla tatlandıran yöre halkı, iyice süzdükten sonra buz atarak servis ediyor. İsteğe göre tarçın veya zencefil de eklenen şerbet, özellikle Mardin’in tarihi dokusunda keyifle tüketilebiliyor.

25. Mırra

Arap kültüründe yaygın olarak tüketilen Mırra, Güneydoğu Anadolu’da oldukça tüketilen kahve çeşitlerinden. Mardin’de de sıklıkla tüketilen içeceklerden olan mırra, acı olması sebebiyle az ve küçük bardaklarda tüketiliyor. Mardin’in pek çok lezzeti gibi mırranın da içme kültürü bulunuyor. Uzun ve meşakkatli bir yapım sürecinden geçen mırrayı, kişi sayısı fark etmeksizin herkes aynı bardaktan içiyor.

Mırra içen kişinin bardağı, servis eden kişiye geri vermesi gerekiyor ki bardağı silip sıradaki kişiye verebilsin. Aynı zamanda bardağı ters çevirmeden geri verirseniz, bu bir bardak daha istediğiniz anlamına geldiğinden, yeniden doldurulmuş bir bardakla karşılaşabilirsiniz. Siz siz olun mırra bardağınızı yere veya masaya bırakmayın. Eski adetlere göre, mırra bardağını yere bırakan, servis eden kişiye evlenmek, evlendirmek, çeyiz düzmek gibi yardımlar konusunda borçlanmış sayılıyor.

79-) KİLİS Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

1. Silkme

 Kilis yöresel yemekler listemizin başında yer alan meşhur sebze yemeği silkme, Kilis sofralarında yaz kış yerini alıyor. Patlıcan, soğan ve domates ile yapılan yemeğe, isteğe göre çeşitli sebzeler de eklenebiliyor. İnce kesilen patlıcanlar, kavrulan soğan ve domatesle birleştiğinde kendi suyunu verdiğinden, yemek karıştırılmıyor. Sadece sallanarak karıştırıldığı için silkme adını alan yemek, genellikle üzerine yoğurt dökülerek servis ediliyor.

2. Teşrübe

Kilis mutfağının sevilen patlıcan yemeklerinden bir diğeri de meşhur Teşrübe yemeği. Kilis dışında Gaziantep’te de sıklıkla yapılan yemek, et, patlıcan ve domatesle yapılıyor. Küçük küçük parçalanan tırnak pidenin üzerine dökülen tereyağlı etli patlıcan, sarımsaklı yoğurtla birlikte yeniyor.

3. Kübbülmüşviyye

 İçli köfteyi sevenlerdenseniz, Kilis’in meşhur köftesi Kübbülmüşviyye’de tam size göre. Köftelik bulgur ve kıyma ile yapılan köfte, tarçından, cevize pek çok farklı lezzetle birleşerek ortaya çıkıyor. Kilis dışında çok fazla bilinmeyen yemek, genellikle akşam yemeklerinde tercih ediliyor. Koyunun iç yağı ile tatlandırılan köfte, içli köfteye çok fazla benzese de, ondan daha kuru olduğu için oldukça farklı bir lezzet.

4. Öcce

Görüntüsüyle tıpkı mücveri andıran öcce, Kilis’in en sevilen kolay yemeklerinden birisi. Yumurta ve un ile yapılan yemeğe, nane ve maydanoz gibi sağlıklı yeşillikler katılıyor. İsteğe göre içerisine soğan ve sarımsak eklenebilen yemek, yağda kızartıldıktan sonra servis ediliyor. Günün her saatinde yenilebilen yemek, oldukça hafif olduğu için, atıştırmalık olarak da yenebilir.

5. Kölük Aşı

 Kilis’in sevilen yöresel yemeklerinden kölük aşı, Gaziantep’te de malhıtalı aş adıyla biliniyor. İçerisinde çok fazla malzeme yer almayan yemek, küçük dokunuşlarla oldukça lezzetli olduğundan, sıklıkla tüketiliyor. Bulgur ve mercimekle yapılan yemek, salça ve soğanla birlikte pişiriliyor. Yanına bol köpüklü bir ayranın güzel gideceğini düşündüğümüz yemeği, size de afiyetle yemek düşüyor.

6. Ekşili Malhıta

Bir yerin yöresel mutfağından bahsederken, hem hafif hem de doyurucu çorbalarından bahsetmemek olmaz. Listemizin altıncı sırasında yer alan ekşili Malhıta çorbası, Kilis’te sıklıkla yapılan çorbaların başında yer alıyor. Mercimekle yapılan çorba, sarımsak ve limon eklendiği için hafif ekşi bir tada sahip. Bu yüzden ekşili Malhıta adını alan çorbayı, denemediyseniz mutlaka tatmalısınız.

7. Lebeniye

Türkiye’nin pek çok yöresinde sevilerek tüketilen Lebeniye çorbası Gaziantep, Hatay ve Kilis’te yöresel çorba olarak sofralarda yerini alıyor. Nohut ve et ile yapılan çorba, yoğurt ve un ile terbiye ediliyor. Herkes kendi isteğine göre yapsa da, genellikle içerisine bulgurdan yapılan minik köfte topları atılıyor.

8. Kilis Tava

Kilis’in et yemekleri çeşidi epeyce bol, Kilis tavada bu yemeklerden birisi. Hatay'ın tepsi kebabı ile neredeyse aynı olan yemek, bol kıymayla yapılıyor. Tepsiye dizilen dilimlenmiş patateslerin üzerine serilen çeşnili kıyma, üzerine biber ve patlıcan şeritleri dizilerek fırına veriliyor. Bol kıymasıyla ete doyacağınız Kilis tavayı, güzel bir akşam yemeği sofrasında deneyebilirsiniz.

9. Oruk

Hepimizin yakından bildiği içli köftenin isim ve çok azcık şekil değiştirmiş hali olan Oruk, Arap mutfağından mutfağımıza gelmiş oldukça lezzetli bir yemek. Bildiğimiz içli köfteden farklı olarak düz ya da ince uzun şekilde yapılan oruk, Kilis’te genellikle ince uzun olarak yapılıyor. Oruk ile yapılan yoğurtlu domatesli kebaba ise, simit kebabı deniyor.

10. Şıhılmahşe

Dolmaların şahı olarak bilinen, Türk mutfağının en güzel dolmalarından Şıhılmahşe, aslında kabak dolması. Kilis usulüne göre, içerisine zerdeçal, muskat ve zencefil de eklenen dolma, kabağın tadının yanı sıra, iç harcının ilginç tadı ile dikkat çekiyor. Kızartılan kabakların içine eklenen lezzetli iç harç da eklenip piştikten sonra üzerine yoğurt dökülen Şıhılmahşe, servise hazır hale geliyor.

11. Mıkla

 Yumurtayla yapılan bir yemek olmadan yöresel yemekler listesi hiç olur mu, olmaz. Kilis yöresel yemekler listemizde yerini alan yumurtanın en güzel hali olan Mıkla, tıpkı çılbır yemeğine benziyor. Zeytinyağında pişen yumurta ile sarımsaklı yoğurtun birleşmesiyle olan yemek, günün her saatinde rahatlıkta yenebilir.

12. Firik Pilavı

Tütsülenmiş buğday olan firik ile yapılan yöresel firik pilavı, Kilis’in çoğu restoranında karşınıza çıkabilir. Firik, bulgur ve soğanın birleşimiyle nefis bir tada sahip olan pilav, ev yapımı salçayla yapıldığında daha da güzel oluyor

13. Keşkek

Türkiye’nin neresine giderseniz gidin sofrasında karşınıza çıkacak klasik bir yemek olan keşkek, Kilis’te de yöresel yemek haline gelmiş. Buğday ve tavuktan yapılan keşkek, her yörede farklı kıvamlarda ve çeşitlerde yapılsa da, genellikle aynı lezzete sahip. Genellikle düğün, sünnet ve bayram gibi özel günlerde yapılan yemek, üzerine tereyağında kızdırılmış biberli sos eklenerek servis ediliyor.

Tatlılar

14. Bulamaç

 Kilis’in pekmezle yapılan en lezzetli tatlılarından olan bulamaç, oldukça az bir malzemeyle müthiş bir tada sahip oluyor. Sadece un ile kavrulan pekmez, üzerine çekilmiş ceviz serpildikten sonra, isteğe göre soğuk ya da sıcak olarak servis ediliyor. Hızlı ve kolay yapıldığı için her an yapılabilen tatlıyı, Kilis’te pek çok evde görebilirsiniz.

15. Gerebiç

Fıstıklı gerebiç adıyla da bilinen meşhur tatlı, içi dolu bir kurabiye çeşidi. Ramazan bayramlarında neredeyse Kilis’teki her evde pişen Gerebiç, gelenek haline gelmiş bir tatlı. Çabuk bayatlamadığı için uzun süre tüketilen tatlı, yapıldığı zaman bol bol yapılıyor. İçerisinde tarçın, ceviz içi ve fıstık olan kurabiye, tazecik bir çayın yanında harika gidiyor.

16. Züngül

Kilis’e özgü tatlılardan olan züngül tatlısı, oldukça basit yapılan, misafirliklerde sıklıkla karşınıza çıkabilecek oldukça lezzetli bir tatlı. Kare şekilde kesilmiş üzüm pestilinin unlu ve yumurtalı harca batırılarak kızartılmasıyla yapılan tatlı, üzerine çekilmiş fıstık ya da ceviz serpilerek servis ediliyor.

17. Katmer

 Katmer, Gaziantep yöresine özgü bir tatlı olarak bilinse de, aslında Kilis’in de yöresel tatlıları arasında yer alıyor. İncecik açılmış ve kaymaklı katmer hamurlarının, mis gibi şerbeti emdikten sonra üzerine dövülmüş fıstık dökülmesiyle servise hazır hale gelen tatlı, genellikle çayla birlikte yeniyor.

18. Cennet Çamuru

Cennet çamuru ismi sizi ürkütmesin, Türkiye’nin en güzel lezzete sahip tatlılarında başı çeken bir tada sahip olan tatlı, genellikle künefe ile karıştırılıyor. Kullanılan malzeme bakımından benzese de, oldukça farklı bir şekilde yapılan cennet çamuru, bol tereyağında pişen tel kadayıfla ve dövülmüş Antep fıstığıyla yapılıyor. Hamur kıvamını alan tatlı, üzerine şerbet dökülerek bol fıstık ve top dondurma ile servis ediliyor.

19. Kilis Burma Tatlısı

Hepimizin de bildiği burma tatlısı, Kilis’te en çok yenen tatlılardan birisi. İrmik ile yapılan burma tatlısı, karışımı yapıldıktan sonra şekil veren bir sıkma aletiyle kızgın yağa dökülüyor. Kızardıktan sonra yemeye hazır olan tatlı, ister soğuk ister sıcak olarak tüketilebiliyor. Sargılı burma olarak da anılan burma tatlısını, size de afiyetle yemek düşüyor.

20. Peynirli İrmik Helvası

İrmik helvası, genellikle her yörede sevilerek tüketiliyor. Kilis’te irmik helvasını mutfağından eksik etmeyen şehirlerden biri. İrmik ile yapılan helva, içerisine katılan peynir ile lezzetleniyor. İçerisine ve üzerine çekilmiş fındık da katılan peynirli irmik helvası, özel günlerde de sıklıkla yapılıyor.

21. Anasonlu Kahke

Kilis mutfağının sevilen tuzlu kurabiyelerinden olan anasonlu Kahke, çay saatlerinden, özel günlere kadar pek çok etkinlikte sofralarda yerini alıyor. Oldukça kolay bir şekilde yapıldığı için kısa sürede bol miktarlarda yapılabilen Kahke, un karışımının içine anason, çörekotu gibi lezzetlerle eklenerek yapılıyor.

22. Haytayla

Kilis ve Gaziantep yöresinin en sevilen tatlılarından olan Haytayla, ismi kadar ilginç bir tatlı. Genellikle yazın sıcak günlerinde yapılan tatlı, nişastadan elde edilen hamurların küp küp doğranmasıyla yapılıyor. Üzerine gül suyu ve meyve suyu konsantresi dökülen hamurlar, isteğe göre üzerine buz dökülerek ikram ediliyor.

23. Gün Pekmezi

Kilis’in en meşhur lezzetlerinden birisi de, gün pekmezi. Kayısı üzümlerinden elde edilen üzüm şerbetiyle yapılan pekmezler, yıllardır süregelen geleneklerde şifa niyetine tüketiliyor. Kilis’te geleneksel bir etkinlik halini alan pekmez yapımı, bu bol faydalı gün pekmezini ortaya çıkarıyor. Kilis’in pek çok yerinde bulabileceğiniz gün pekmezinin, köy yapımını almanızı tavsiye ederiz.

24. Sucuk Hapısası

Kilislilerin sucuk Hapısası dedikleri tatlı aslında hepimizin de bildiği cevizli sucuk. Her yörede farklı bir isimle anılan cevizli sucuk, Kilis mutfağında da yerini almış. Şerbet haline getirilmiş üzüm suyunun nişasta ile hamur kıvamına getirilmesinden sonra ceviz konularak sarılan tatlı, sucuk şeklinde ipe dizilerek hazırlanıyor. Kilis’in pek çok yerinden satın alabileceğiniz sucuk hapısasının, ev yapımı olanlarını tercih etmenizi öneririz.

25. Şıllık Tatlısı

 İsmi oldukça ilginç olan Kilis’in meşhur tatlısı şıllık tatlısı, aslında hepimizin bildiği akıtma ya da krep denilen kahvaltıların baş tacı hamur işinden yapılıyor. Kreplerin içine ceviz içi doldurulduktan sonra rulo halinde sarılmasıyla şerbet dökülen tatlı, üzerine çekilmiş ceviz ya da Antep fıstığı dökülerek servis ediliyor.

73-) ŞIRNAK Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

1- Kutlık

 İçli köftenin “Şırnakça”sı diyebiliriz. Şırnak halkı içli köfteye kendi yorumunu katmış. Şırnak usulü içli köfte içerisinde, köftelik bulgur ve ufak yarmalar yer alıyor. Bu ikilinin hamur haline getirildikten sonra soğanlı kıymalı harç ile birleştirilmesiyle de eşsiz bir lezzet çıkıyor ortaya. Denemenizi tavsiye ederiz.

2- Serbidev

 Şırnak’ın yöresel yemeklerinden biri olarak gösterilen Serbidev, halk tarafından sıklıkla pişirilmekte olan lezzetlerden biri. Pratik yapılışı ve damaklarda iz bırakan lezzeti ile şehrin sevilen yemeklerinden biri olan Serbidev içerisinde haşlanmış yarmadan ve çökelek peyniri yer alıyor. Yemek piştikten sonra ise üzerine ayrı bir tavada kızartılmış tereyağı ve pul biberli sos ekleniyor.

3- Perdepilav

 Yapması ustalık/el becerisi gerektiren bir yemek. Şırnak mutfağında iddialı olanlar perde pilavının inceliklerini mutlaka bilir. Malzemelerin hamurun içine özenle yerleşmiş şekilde durmalı ve titizlikle servis edilmelidir. Tadı ise parmak ısırtan cinsten diyebiliriz.

4- Kipe

Bazılarımız için kulaklara pek hoş gelmese de koyun bağırsaklarından hazırlanan bu Şırnak yemeğinin ismi Kipe…. İçerisine pirinç ve kıymadan oluşan lezzetli bir harç ekleniyor ve uzun bir süre pişiriliyor.

5- Hekeheşandi

Şırnak’ta oldukça meşhur bir köfte çeşidi olan Hekeheşandinin harcı içerisinde pirinç, kıyma ve yumurta gibi malzemeler yer alıyor. Aslında yağsız bir pilav pişirildikten sonra içerisine kıyma ve yumurta gibi malzemeler ekleniyor ve şekillendiriliyor. Kızartılarak pişirilen köftenin tadı ise oldukça leziz.

6- Şımşıpe

Bol sebzeli bir dolma türü olan şımşıpe içerisinde kuru patlıcan, kuru kırmızı biber ve kabaktan oluştan pek çok sebzeden hazırlanmış dolmalar yer alıyor. Sebzelere ise bol kıymalı pirinçli bir harç dolduruluyor. Son olarak da asma yaprağı ve pancar da eklendi mi tadından yenmiyor.

7- Meyre

Özellikle yaz aylarında sevilerek tüketilen bir çorba var ki dillere destan. Meyre, Şırnak’ın yöresel çorbaları içerisinde en popüler olanlarından. İçerisinde dövme ve ayran yer alan lezzetli başlangıç yemeği, pancar ve önceden doğranmış kabaklarla da daha da lezzetli bir hale getiriliyor. Servisi için ise soğumasını beklemek şart.

8- Bırınzer

Şırnak’ın yöresel tatlıları içerisinde en ünlüsü bırınzer.. Yapımı oldukça basit tadı ise takdire şayan olan bu lezzetin içerisinde biraz bal, biraz pirinç, biraz zerdeçal dışında hiç bir şey yok. Muhallebi kıvamına gelene kadar kısık ateşte pişirilen lezzet, buz dolabında soğutulduktan sonra sofralarda yerini alıyor.

9- Mahmılatık

Oldukça zahmetli bir lezzet olan Mahmılatık, Şırnk’a özgü bir nevi turşu. İçerisinde ince bulgur, su ve şalgam yer alan lezzetli karışım kaynatıldıktan sonra küplerin içine süzülerek soğumaya bırakılır. Soğuduktan sonra mayalı bir hamurla kapatılır ve yaklaşık 40 gün küpte bekletilir. Açıldıktan sonra sofralarda yerini alır.

10- Fıreydin

 İnce açılmış saç ekmeklerinin üzerine dövülmüş ceviz, yağ, toz şeker, şıra gibi malzemelerle tatlandırılıyor. Kızgın yağda bir süre pişirildikten sonra şıra dökülerek servis ediliyor.

11- Suryaz

Şırnak’ta yetişen ve pek çok yemekte kullanılan suryaz otu, belli bir süre kavrulduktan sonra kızgın yağda ufaltılmış soğan ile kızdırılır. Tercihe bağlı olarak yumurta kırılarak da servis edilen bu lezzeti denemenizi tavsiye ederiz.