AKDENİZ BÖLGESİ GASTRONOMİ
Tescil ve patent alamama acizliğimizi, tarih gelecek zamanda bizleri asla af etmez. Kişişel becerilerimiz ile malzemelerin bir diğeriyle buluşmasını, ön plana çıkaralım sorun yok. Ne var ki geçmiş gastronomi kültürüne verilemez ise değerler, sizin de yaptıklarınıza değeri verilmeyecektir. Mezepotomya dan dünyaya yayılan yemek kültürünün özünde, duygu var, his var, acılar ve sevinçlerin özgün değerleri var. Yemeklere verilen lezzetin ana temasıdır. El becerisi yapılan yemeğe, duygu ve his katarak, karıştırdığınız her kaşıkta tad bulur, lezzet bulur, hayat bulur. Töre, örf adet ve ananelerimizdeki değerlerimizle beraber, yemek kültürümüz de yaşama tutunur. İnsanlar var olduğu sürece, lezzet ve tad cazibesine değer katmaya devam edecektir.
TÜRKİYE'NİN YÖRESEL VE BÖLGESEL GASTRONOMİ KÜLTÜRÜ
A K D E N İ Z
Mahalli yemeklerimiz var, henüz literatüre aksetmemiş. Yapımı köklü geçmişe dayanan ve farklı isimlerde anılan yemeklerimiz var. İsmi aynı olup yapılışları farklı olan yemeklerimiz var. Henüz keşfinden nakledilmemiş yemekler mevcut. Şehirler arası yöre yemeklerinin, yemek isimlerine atfen, bizimdir iddiaları her zaman olacaktır. Yürüklerin göçtüğü yörelerde bıraktığı kültür yemeklerinin izlerdir aslında. Ne yazık ki ülkemizde çoğu yemek isimleri tescillenmediği için, diğer ülkelerin boşluğu doldurması söz konusu. Yunanistan kurtuluş savaşı öncesi bizim yöresel yemek lezzetlerini, kendilerinin miş gibi lanse etmesi gibi. Yerel yönetimler ile kurum ve kuruluşların kendi yöresel yemeklerini, tescil etmeye mecburdurlar. Devlet yapsın ne milazımcılığını gastronomi kültürü kaldırmaz. Ana dolunun dünden bu güne mutfak kültürünün, manevi değeri olduğu unutulmamalıdır. Yokluk ve varlıklarda mevcut füzyon etkisiyle, yemek kültürümüz gelişmiştir.Tescil ve patent alamama acizliğimizi, tarih gelecek zamanda bizleri asla af etmez. Kişisel becerilerimiz ile malzemelerin bir diğeriyle buluşmasını, ön plana çıkartarak marifet yaptığını zannedenler. Önceliğiniz mevcut diyetteki kültür yemeğinizin sunumuna ve tanıtımına öncelik verin. Tabi ki sizlerin de çağa ayak uydurup uluslar arası arenada başarılarınız taktir edilecektir. Ne var ki geçmiş gastronomi kültürüne verilemezseniz hak ettiği değeri, sizin de yaptıklarınıza ileride değer verilmeyecektir. Mezepotomya dan dünyaya yayılan yemek kültürünün özünde , duygu var, his var, acılar ve sevinçlerin özgün değerleri var. Yemeklere verilen lezzetin ana teması bu saydıklarımdır. El becerisi yapılan yemeğe, duygu ve his katarak karıştırdığınız her kaşıkta tad bulur, lezzet bulur, analarımızın yaptıklarına eş değer hayat bulur.Töre, örf adet ve ananelerimizdeki değerlerimizle beraber, yemek kültürümüz de yaşama tutunur. İnsanlar var olduğu sürece, lezzet ve tad cazibesine değer katmaya devam edecektir.
Akdeniz bölgesi
01 -) Adana’nın Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
- Yüksük Çorbası 2. Kamhi Çorbası 3. Adana Kebap 4. Ciğer 5. Şırdan Dolması 6. Kırkkat 7. Analı Kızlı 8. Adana Usulü İçli Köfte – Kibbe 9. Fellah Köftesi 10. Adana Usulü Lahmacun 11. Deniz Mahsulleri 12. Acebek Tarator 13. Babagannuş 14. Süllüm 15. Adana Usulü Su Böreği 16. Sıkma 17. Adana Simidi 18. Karakuş – Taş Kadayıf 19. Kedi Batmaz
- 1. Yüksük Çorbası
Adanalıların genellikle “mantı çorbası” dediği yüksük çorbası, deyim yerindeyse kırmızı ete doyacağınız bir öğün öncesi harika bir başlangıç olabilir. Nohut ve çeşitli baharatların da olduğu çorbanın ana malzemesi ise küçük mantı parçaları. Adana’nın yöresel yemekleri arasında da olmazsa olmazlardan biri.
- Kamhi Çorbası
Kırmızı et ve buğday ile hazırlanan Kamhi Çorbası’nın keşkek gibi yapılan versiyonu da var. Ege’de düğünlerde servis edilen keşkek gibi Kamhi Çorbası da Adana’da düğünlerde ve mevlitlerde servis ediliyor.
- Adana Kebap
Adımınızı attığınız her sokakta karşınıza en az bir iki Adana kebapçısı çıkacağını garanti ediyoruz. Adana halkının da sıklıkla tükettiği lezzetlerden biri olan Adana kebabını diğer kebap türlerinden ayıran en önemli özellik ise erkek koyun etinin satır ile kıyma haline getirilmesinden sonra pul biber, biber salçası ve karabiber ile yoğrulup şişe geçirilmesi ile yapılması.
- Ciğer
Nasıl ki Gaziantep'ta sabah Beyran çorbası içilmesini yadırgamıyorsak, Adana’da da kahvaltıda ciğer yenmesini çok görmemek gerek. Arnavut ciğerinden çok daha farklı bir şekilde hazırlanan ve pişirilen Adana ciğeri, yanında acı biber ve lavaş ekmeği ile servis ediliyor. Adana ciğeri konusunda misafirlerine tam bir lezzet şöleni yaşatan Birbiçer adlı mekanda yiyip yiyebileceğiniz en leziz ciğeri tadabilirsiniz.
- Şırdan Dolması
Küçükbaş hayvanların midesinin bir bölümü ile yapılan ve sadece Adana’ya özel olan şırdan, sakatat ile arası iyi olmayanları bile yolundan döndürecek bir lezzet. Adana’nın meşhur yemekleri listesinde ilk sıralarda gelen şırdan genellikle kuzu etinden yapılıyor. Midenin iyi bir şekilde temizlendikten sonra baharat, et ve pirinç ile hazırlanan harcın içine doldurulması ve ardından haşlanması ile hazırlanan şırdan, yeni tatlara açıksanız, tam da size göre bir lezzet! Şırdanın en lezzetlisi ise Güzelyalı Mahallesi’nde bulunan Turgut Özal Bulvarı’ndaki Şırdancı Kudret. Ayrıca Kocavezir Mahallesi’ne bağı Karacaoğlan Caddesi’nde de çok sayıda şırdancıya denk gelmeniz mümkün.
- Kırkkat
Şırdan dolmasından bahsedip de Kırkkat’ı listeye dahil etmemek olmaz. Şırdana oranladaha sert olan ve yaklaşık 40 kat sarılan Kırkkat lezzetini hemen hemen tüm şırdancılarda bulabilirsiniz.
- Analı Kızlı
Daha tadar tatmaz müptelası olacağınız bir Adana lezzeti olan analı kızlı çorbası, irili ufaklı et ve bulgur harcından oluşan köftelerinin ve salçalı sosunun ana malzemesini oluşturduğu; ana öğün tadında bir başlangıç yemeği.
- Adana Usulü İçli Köfte – Kibbe
Hatay'da ayrı, Adıyaman ve Antep’te ayrı, Malatya’da ayrı ve Adana’da ise en iyisini tadabileceğiniz bir lezzet varsa o da içli köftedir. Çoğu yörede kızartıldıktan sonra servis edilen içli köfte, Adana usulü olunca işin içine haşlanarak pişirme yöntemi giriyor. Et, ceviz ve bulgurdan oluşan dış hamuru incecik ve de soğanla kavrulan kıyma, baharat vb. malzemelerden oluşan iç harç ile birleşince Adana’ya bir kez daha aşık olacağınız lezzet haline geliyor. Adana yemekleri arasında belki de en zahmetlisi olan içli köftenin en lezizini tatmak için Adana/Seyhan’daki Abla’nın Mutfağı Tandır Cafe & Mantı – İçli Köfte en doğru adres olacaktır.
- Fellah Köftesi
Adana yöresel yemekleri denince aklınıza sadece ağır ve yağlı lezzetler gelmesin. Lezzet konusunda her damak zevkine uygun bir alternatif sunan Adana’da sarımsaklı köfte olarak da adlandırılan Fellah köftesini özel kılan şey, irmik ve bulgurun yoğrularak küçük parçalar halinde kesilmesinden sonra haşlanması ve sonra da salçalı sosla pişirildikten sonra sarımsaklı yoğur ve yeşillikler eşliğinde servis edilmesi.
10. Adana Usulü Lahmacun
Kırmızı et, deniz mahsulü ve bulgur döngüsünde tekrar başa gelerek Adana mutfağının olmazsa olmazlarından lahmacun ile lezzet turumuza kaldığımız yerden devam ediyoruz. Gaziantep’te ya da Şanlıurfa’da yediğiniz lahmacunları unutun çünkü Adana lahmacunun yerini hiçbir lezzet alamaz! Alışılagelmiş lahmacun boyutundan biraz daha küçük ve yuvarlak olan Adana lahmacunu, orta incelikte hamurunun üzerine bol konulan domates ağırlıklı iç harcı, kelimenin tam anlamıyla damaklarda lezzet patlaması yaşatıyor. Hele ki yanında yumuşak ve krema kıvamındaki özel Misis Ayranı var ise sofra tamam demektir. Adana lahmacununu hemen hemen her kebapçıda bulmanız muhtemel.
11. Deniz Mahsulleri
Adana’nın sadece kırmızı etin ana malzemesini oluşturduğu lezzetleri değil, aynı zamanda deniz mahsulleri ile yapılan spesiyalleri de oldukça meşhur. Özellikle Seyhan Nehri’nin yanı başındaki restoranların hemen hemen hepsinde sahil kasabalarında bile tadamayacağınız lezzette balıklar tadabilirsiniz. Buna ek olarak Çukurova Üniversitesi’nin sosyal tesislerindeki Kayıkhane ve Karataş’ta bulunan Salim’in Yeri de deniz mahsullerinde oldukça başarılı. Bölgedeki en çok tüketilen balık türü de lagos. Neredeyse tüm Adana balık restoranları menüsünde bulunan şambaba tatlısı da balık ziyafetinizin üzerine iyi gider; bizden söylemesi!
12. Acebek Tarator
Daha ismini duyar duymaz merak uyandıran Acebek Tarator, Ege mutfağına özgü zeytinyağlı börülce salatasına benzese de aslında içeriği biraz farklı. Meze tadında bir lezzet olan Acebek Tarator’da börülceye ek olarak, ekmek içi sarımsak ve de sirke bulunuyor.
13. Babagannuş
Adana yöresel lezzetler arasında meze kategorisinde olan ve Gaziantep ve Hatay yörelerine göre daha farklı şekilde yapılan Babagannuş hafif bir lezzet olmakla birlikte içerisinde soğan, patlıcan ezmesi, biber, vb. malzemeler bulunuyor. Hatta bir diğer adı da közlenmiş patlıcan salatası.
14. Süllüm
Adana yöresinde kırmızı etler ne kadar yoğunlukta ise yeşillikler de bir o kadar dikkat çekiyor. Kebap, içli köfte, lahmacun vb. lezzetlerin yanında aperatif olarak tercih edebileceğiniz Süllüm, yanında yoğurt ile servis ediliyor ve içerisinde de ebe gümeci, ıspanak vb. yeşillikler bulunuyor.
15. Adana Usulü Su Böreği
Henüz Adana’ya gitmeyenlerin sosyal medyada denk geldiği, kuymak ve künefede uzayan peyniri 2-3 katına çıktığı; Adanalıların da sabah kahvaltıda ve beş çayında sıklıkla tükettiği Adana böreği, dışı çıtır çıtır, içi ise peynir dolgulu harika bir lezzet. Tabii sadece peynirli değil, aynı zamanda patatesli ve kıymalı sına da denk gelmeniz olası. İncecik hamurlar kat kat sarılıp, iç malzemesi de konduktan sonra fırınlanan bu tadı damağınızda kalacak lezzeti, Adana’nın yöresel yemekleri denince akla ilk gelen Levent Börekçilik Müessesi’nde veya İzol Baklava’da tadabilirsiniz
16. Sıkma
Görünüşü ve tadı ile gözlemeyi andıran, beş çaylarının vazgeçilmezi Adana sıkması, tandırda pişmiş sıcak sıcak yufkanın içine çökelek konup anında yenmesidir. Başroldeki yufkanın zahmetli, hazırlanmasının da bir o kadar kolay olduğu sıkmayı leziz mi leziz Ada na salçası ile birlikte de tüketebilirsiniz.
- Adana Simidi
Ankara, İzmir, İstanbul derken Adana’nın neden simidi meşhur olmasın diyen memleketli fırın ustaları, dışı daha açık renkli, içi daha yumuşak, rengi hafif sarı olan ve kıtır kıtır bir Adana simidi üretmişler. Adana’nın yöresel yemekleri arasında belki de kalori açısından en masumu olan meşhur simidini sokakta ya da fırınlarda bulabilirsiniz.
- Karakuş – Taş Kadayıf
“E bu kadar şey yedik, üzerine tatlı yenmezse olmaz!” diyenlerdenseniz, başlangıcı Karakuş ile yapmalısınız. Adana’nın yöresel yemekleri ve tatlıları arasında 1. sırada gelen taş kadayıf olarak da bilinen bu tatlı, esasında Lübnan, Suriye ve Filistin topraklarından bu yöreye göç eden bir lezzet. İçerisinde bol ceviz olan ve şire içerisinde kızartılıp üzerine şerbet dökülerek servis edilen Karakuş tatlısını, tarifini öğrendiğiniz takdirde kendiniz de yapabilirsiniz.
- Kedi Batmaz
Hazır tatlılardan gitmişken, sırayı lezzet şöleni yaratmada usta olan Kedi Batmaz’a verelim. Mısır unu ile hazırlanan ve içerisinde ceviz ve kaz eti bulunan bu ilginç lezzet Adana tatlıları listesinde ilk sıralarda geliyor.
Adana’nın Trend Lezzetleri: Muzlu Süt, Bici Bici, Aşlama ve Şalgam
Nişasta ve su ile hazırlanan su muhallebisinin üstüne buzun rendelenerek konması ve sonrasında da gıda boyası ve gül suyundan yapılan, renk veren bir malzemenin eklenmesi ile görsel olarak da gayet tatmin eden bici bici tek kelimeyle Adana nın unutulmazlarından olacak. Bir diğer adı şıra olan Aşlama, meyan kökünden yapılıyor ve daha önce tatmayanlar için gazlı içecek gibi bağımlısı olunacak türden bir lezzet. Son olarak da katkısız şalgam lezzetini tadabilirsiniz.
07-) Antalya’nın Yöresel Yemekleri
1- Enginarlı Girit Kebabı
Antalya’nın yöresel yemekleri listemizin ilk sırasında, Yunan adalarından şehre gelmiş en lezzetli tatlardan biri olan Enginarlı Girit Kebabına yer verdik. Bu leziz yemeği köfteyle yapanlar olsa da aslında orjinal halinde kuşbaşı et, enginar ve taze soğanla yapılıyor. Kuş başı etlerimizi bir tencerede margarin ile birlikte koyup suyunu çekene kadar kavuruyoruz. Sonrasında arpacık soğanlarımızı ilave ederek 3-4 bardak su katıyoruz. Etin pişmesine yakın bir zamanda enginarlarımızı dört parçaya bölerek yemeğimizin içine katıyoruz. Tuz ve biberini ekledikten sonra ocaktan alıp üzere kıyılmış dere otlarını serpiyoruz.
2- Hülüklü Çorba
Gülüklü olarak da bilinen çorba; nohut, köfte ve salça ile yapılıyor. Tavuk etli, sarımsaklı ve yoğurtlu bir çeşiti de bulunan çorba Antalya mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden. Ayrıca Alanya düğünlerinde sıkça servis edilen çorbadır. Öncelik olarak gülük adı verilen köfteler hazırlanır ve kızartmak üzere tencerede kızan yağa bırakılır. Bir başka tencerede ise tereyağı,salça ve domates rendesi kavrulur.
Üzerine 1 bardak tavuk suyu olmak üzere 5 bardak su eklenir. Suyumuz kaynadıktan sonra üzerine pirinç ilave edilerek 5 dakika kadar kaynaması beklenir. Ardından köfte, tavuk ve nohutları içerisine atıyoruz. Nane ve limon suyunu da ekledikten sonra tenceremizi ocaktan alabiliriz. Antalya’nın yöresel yemekleri üzerine bir sofra kurmak isterseniz, başlangıç olarak Hülüklü Çorbayı tercih edebilirsiniz.
- Cive Yemeği
Pirinç ya da bulgur ve domatesle yapılan Cive Yemeği hem kolay yapımı hem de lezzetiyle Antalya’nın en sevilen sebze yemeklerinden.Soğan, domates, biber, patlıcan doğranır ve üzerine yağ, pirinç, tuz ilave edilerek kavrulur. Yemeğimizin altını kapatmadan önce fesleğen,nane ve sarımsak konularak sıcak bir şekilde servis edilir.
4- Gökçesu Pilavı
Nohut, dereotu, havuç ve maydanozdan yapılan Gökçesu Pilavı, yapılışıyla bildiğimiz pilavlardan farklı ve tadıyla klasik pilav lezzetinden daha da güzel diyebiliriz.
5- Arap Kadayıfı
Antalya’nın yöresel yemekleri genellikle zeytinyağlı yemekler, az şekerli hafif tatlılardan oluşsa da bir istisnamız bulunuyor.Alışık olduğumuz Antalya mutfağı dışına çıkıp biraz daha ağır bir lezzet olan Arap Kadayıfı , deneyebileceğiniz en leziz tatlardan biridir.
Tel kadayıfın yassı hali olan Arap Kadayıfı, yeşil fıstıkla süslenerek, yağda kızartıldıktan sonra şerbet eklenerek yemeye hazır hale geliyor.kısa sürede hazırlanabilen bu tatlı Antalya sokak lezzetleri arasında da yer almaktadır.
6- Hibeş
Yöreye ait olan Hibeş, hem meze hem de sos olarak kullanılıyor. Tahinin limon suyu, baharat ve sarımsaktan elde edilen hibeş, içindekilerden dolayı oldukça yoğun bir tada sahip. Et, tavuk yemeklerinin ve makarnanın yanında sos olarak kullanabileceğiniz gibi ekmeğe sürerek de yiyebileceğiniz muhteşem bir tat.
7- Piyaz
Taratorlu ya da tahinli piyaz olarak da bilinen Antalya Piyazı, bildiğiniz klasik piyazların lezzetinden çok farklı. Haşlamış olduğumuz nohutları bir tabağa koyduktan sonra üzerine tahin, sarımsak, limon suyu, su, tuz ve zeytinyağı ile hazırlamış olduğumuz sosu döküyoruz. Antalya piyazı nefis tadıyla mutlaka denemeniz gereken tatlardan. En üstüne de kabukları soyulmuş domatesleri, yumurta, yeşil biber gibi isteğe bağlı malzemelerimizi ekleyerek sunuma hazırlıyoruz.
8- Laba Dolması
Kuzu kaburgasının haşlandıktan sonra üzerine yoğurt sürülerek pişirilmesiyle meydana gelen bu eşsiz lezzet iç pilavıyla da özel günlerin olmazsa olmaz yemeklerinden. Kısaca Antalya bölgesinin kaburga dolmasıdır. Kuzu kaburgasının içini açtıktan sonra içerisine; soğan, domates, maydanoz, baharat ve kıymadan hazırlamış olduğumuz pilavı dolduruyoruz. Sonrasında dağılmaması için kaburganın ağzı dikilir ve 1 saate yakın fırınlandıktan sonra Laba Dolması yenmeye hazır hale gelir.
9- Biber Frigya Dolması
Frigya Dolması, içli köftenin bulgursuz bir çeşiti gibidir diyebiliriz. Biberlerin sap kısmını koparmadan ayırıyoruz. Tohumunu çıkartıp yıkadığımız biberleri suyunu sıkarak dinlendirmeye bırakıyoruz. Hazırladığımız köfte harcını biberlerimizi dolduruyoruz. Biberlerin içinin harç ile doldurulmasının ardından un ve yumurtaya bulanarak kızartılmasıyla hazırlanan dolma, denedikten sonra vazgeçemeyeceğiniz bir lezzet.
10- Alanya Bohçası
Krep hamuruyla hazırlanan Alanya bohçası, iç harcına göre isteğinize göre kahvaltıda, öğle ya da akşam yemeğinde de sofralarınıza eşlik edecek lezzetler arasında. Kahvaltı ve öğle yemeklerinde içine peynir, akşam yemeğinde ise kuzu eti koyarak sofralarınızı şenlendirebilirsiniz.
11- Şilofta
Elde açılan hamur erişte şeklinde kesilir ve kaynayan su içerisine atılır. Süzmeden üzerine iki kaşık margarin ve şeker ilave edilir. Kaselere dökülen şiloftanın üzerine ceviz, tarçın ve badem eklenir, sunuma hazır hale getirilir.Bu leziz tarif şeker krizlerini en az kaloriyle atlatmak isteyenlere veya hafif tatlı bir şeyler tüketmek isteyenlere için bire bir gelecektir.:)
12- Finike Muz Tatlısı
Antalya’nın yöresel yemekleri listemizin en tatlı kısımlarından birine geldi sıra. ???? Muzlarımızı küçük parçalara bölmekle başlıyoruz öncelikle. Portakal suyu ile nişastayı karıştırıp muzlarımızın üzerine döküyoruz. Hindistan cevizi, portakal kabuğu ve şekeri serpiyoruz.
Tereyağını koyup önceden ısıtmış olduğumuz fırına koyuyoruz. Sosumuz katılaşana kadar fırında bekletiyoruz ve sonrasında üzerine fındık serperek servis edebiliriz. Portakal ve muzun buluştuğu buram buram Antalya kokan bu tatlımızı Ramazan ayında hazırlayacağınız iftar sofralarınızda tercih edebilirsiniz.
13- Toros Salatası
Nane, maydanoz, taze soğan, nar ekşisi, roka, domates malzemelerini iyice yıkayıp kurulayın. Sonrasında hepsini ince ince kıyın ardından derin bir kaba alın. Sumak, acı toz biber ve nar ekşisi sosumuzu üzerine ilave edin. Et yemeklerinin yanında servis etmenizi öneririz.
14- Kabak Çiçeği Dolması
Kabak çiçeklerini yıkadıktan sonra içerisindeki arı çiçekleri kopartın. Saplarını kopartıp soğuk suda beklemeye bırakın. Kabak çiçeklerimiz orada bekleye durdun bir tencere alıp iç harcımızı yapmaya başlayalım. İnce ince doğradığımız soğan ve kırmızı biberleri, şeker, fıstık eşliğinde zeytin yağında kavurmaya başlayalım.
Biraz kavurduktan sonra nane ve domates rendesini ekleyelim. Suyunu ekleyelim ve altını kapatalım. Dereotu, yenibahar ve tarçını ekleyip tencerimizin kapağını kapatalım. Demlenen içimizi dolmalara doldurduktan sonra üzerine zeytinyağı, tuz ve su ilave ederek pişmeye bırakıyoruz ve pişme durumunu kontrol ederek 30 dakika gibi kısa bir sürede leziz dolamalarımız servise hazır hale geliyor.
15- Haluşka
Haluşkanın ilk adımında mantı hamuru açılıp, kare şeklinde kesilir. İçerisine kıyma, soğan ve karabiber ile hazırladığımız harç konularak üçgen şekilde kapatılır. Hazırladığımız hamurları kaynayan suyun içerisine atıyoruz. Pişen haluşkaları alıp soğuk suyun içerisine koyuyoruz. Erittiğimiz tereyağını üzerine gezdiriyoruz. İsteğe göre sarımsaklı yoğurt veya salçalı sos ile servis edebilirsiniz.Bu yemeğin püf noktası olan mantıları soğuk suya tutma işlemini yapmayı unutmamalısınız !
16- Bağaça
Bağaçanın, Antalya çarşı mutfağı ve ramazan için önemli bir yeri vardır. İçerisinde un, tereyağı, şeker, tahin, susam, çam sakızı ve tarçın bulunmaktadır ve nohut mayası ile yapılır. Nohut mayasıyla yapılmasının bir artısı olarak yendiğinde midenizi rahatsız etmemekte ve şişirmemektedir. Tok tuttuğu için özellikle ramazan aylarında halk tarafından oldukça sık tüketilir
17- İncir Kak
İncirli Kak yapılımda ilk adımda su ile şeker kıvam alana kadar kaynatılır. İçerisine kuru incirler ilave edilir ve koyulaşıncaya kadar karıştırmaya devam edilir. Sonrasında ocaktan alın ve üzerine dövülmüş badem, fıstık ve susamı serperek servise hazır hale getirin. Çok kısa sürede az malzemeyle yapabileceğiniz bu ikramlık damaklarınızı şenlendirecek, hem hafif hem de tatlı bir aperatif.
15-) BURDUR Kültürel ve Yöresel yemekleri
Çorbalar
1. Mürdümek Aşı
Lezzetli sofralarına konuk olduğumuz Burdur’un yöresel yemekleri yazımıza, şehrin meşhur çorbalarından Mürdümek Aşı ile başlıyoruz. Mercimek benzeri bir bakla türü olan mürdümek ile yapılan çorba, şehrin Çeltikçi yöresinde yetişen mürdümeklerden yapılıyor. Önceden haşlanan mürdümeklerle, soğan, salça ve tereyağlı karışımın birleştirilmesiyle yapılan çorba, yılın dört mevsimi Burdur sofralarında yerini alıyor.
- Arabaşı Çorbası
Türkiye’nin pek çok yöresinde sevilerek tüketilen çorbalarından biri olan Arabaşı Çorbası, Burdurluların da mutfağında sık sık pişiyor. Un, tereyağı ve salça gibi oldukça az malzemeyle birlikte yapılan çorba, didiklenen tavuk parçalarıyla daha da lezzetli bir hal alıyor. Arabaşı çorbasının bilinen en önemli özelliklerinden birisi de, diğer çorbalar gibi ekmekle değil, elde hazırlanan hamur ile yeniyor oluşu. Sizde bu ilginç ama güzel lezzeti daha önce denemediyseniz, mutlaka denemelisiniz.
Hamur İşi
- Haşhaşlı Ekmek
Şehrin geleneksel lezzetlerinden biri olan meşhur haşhaşlı ekmek de, Burdur’un yöresel yemekleri arasında mutlaka denemeniz gereken tatlardan. Elde açılan ekmek bol mayalı hamurların içerisine, önceden dövülen şekerli haşhaşların yağla birlikte yufkaya sürülmesiyle yapılıyor. Hamurun içine sarılan yufkaların fırında pişirilmesiyle sevişe hazır hale gelen ekmek, günün her saati afiyetle yeniyor.
- Burdur Usulü Peynirli Pide Burdur’un yöresel yemeklerilistemizin iştah açıcı hamur işlerindenpeynirli pide, yörenin kendi usulüyle yapılan lezzetlerinden biri. Elde açılan hamurların üzerine, rendelenmiş peynir ve maydanoz konulmasıyla tatlandırılan pide, Burdur’un meşhur odun fırınlarında pişiriliyor. Mis gibi kokusuyla herkesin gönlünü kazanan pide, genelde üzerine tereyağı eklenerek servis ediliyor.
- Gazel Böreği
Börekle arası iyi olanlardansanız, Burdur’un meşhur Gazel böreğini de seveceğinize eminiz. El açması hamur ve yufka ile yapılan börek, içerisine kavrulmuş soğan, patates ve maydanoz eklenerek yapılıyor. İsteğe göre baharatlarla tatlandırılan Gazel böreği, fırında güzelce piştikten sonra tabaklarda yerini alıyor.
- Mısır Böreği
Mısır tepsisi adıyla da bilinen, Burdur’un yöresel yemekleri listemizde yerini alan mısır böreği, mısır unuyla yapılan lezzetli hamur işi yemeklerinden biri. Mayalanan hamurun açıldıktan sonra içine soğanlı ve patatesli isteğe göre çeşitlendirilebilen harç konulduktan sonra üzeri örtülen börek, fırında piştikten sonra taze bir çayla birlikte harika bir ikili oluyor.
Kebaplar
- Dirmil Kebabı
Burdur’un şiş sırık kebabı olarak da bilinen Dirmil kebabı, oğlak ya da kuzu etiyle yapılan oldukça lezzetli bir et yemeği. Kömür üzerinde pişirilen et, üç saatlik pişirme süresiyle biraz zahmetli olsa da, tadına değecek bir lezzet. Şişe geçirilerek pişirilen et, genellikle bölgede Altınyayla olarak bilinen Dirmil’de pikniğe gelenler tarafından sık sık yapılıyor.
- Teneke Kebabı
İsmini yapılma usulünden alan Teneke Kebabı da Burdur’un yöresel yemekleri listemizde yerini alıyor. Üzerine sirke sürülen bütün tavuğun üzerine teneke kapatılmasıyla yapılan kebap, etrafında yanan ateşle birlikte pişer. Yaklaşık 1-2 saat bu şekilde pişirilen tavuk, isteğe göre yanında közlenmiş patates ve domates gibi sebzelerle servis ediliyor.
- Testi Kebabı
Şiş üzerinde, teneke de ya da testi de, farklı farklı şekillerde pişirilen kebaplar, Burdur sofralarının vazgeçilmezlerinden. Şehirde özel olarak testi kebabı için yapılan testilerde pişirilen yemek, her türlü etle yapılsa da, Burdur’da genellikle Davar eti ile yapılıyor. Davarın kaburga kısmından yapılan kebap, kömür üzerine oturtulan testi içinde pişiriliyor. Üç saat pişirme süresiyle daha da iştah açan lezzet, isteğe göre yanında çeşitli sebzelerle yeniyor.
Ana Yemekler
- Gölhisar Kavurması
Kavurmanın en güzel hallerinden olan Gölhisar Kavurması, Burdur’un yöresel yemekleri listesinin baş tacı lezzetlerinden. Bundan 60 yıl öncesinde şehirde Yanık Ahmet adıyla bilinen Ahmet Serttaş’ın tanıttığı kavurma, meşhur Gölhisar Kavurması olarak şehrin geleneksel lezzetlerinden biri haline gelmiş. Küçükbaş hayvan etinden yapılan yemek, kendi kuyruk yağıyla birlikte sac üzerinde pişiriliyor. Yanına da bol bol soğan ve domates dilimlendikten sonra servis edilen kavurmayı, yağına bana bana yemek de size kalıyor.
- Sarma Aşı
Burdur’un samimi sofralarının vazgeçilmez lezzetlerinden Sarma Aşı, ortaya konulan siniden yenilen geleneksel bir yemek. İnce köftelik bulgur ile yapılan aş, asma yapraklarının içine konularak yendiği için bu ismi almış. İçerisine soğan, salça ve ezilmiş haşhaş eklenen yemek, bulgur pilavı gibi pişirildikten sonra isteğe göre üzerine çekilmiş ceviz dökülerek servis ediliyor. Haşlanan asma yapraklarının içine sararak afiyetle yiyebileceğiniz sarma aşını, Burdur sofralarında mutlaka denemelisiniz.
- Erikli Et
Meyveli et yemekleri daha çok Avrupa kültürüne aitmiş gibi bilsek de, Doğu ve Anadolu mutfağının da pek çok yöresinde sofralarda yerini alıyor. Kuşbaşı et ve kuru erik, ya da bardak eriği denilen küçük eriklerle yapılan yemek, özel günlerde sık sık yapılıyor. Burdur’un Yassıgüme mevkinin yöresel yemeği olarak da bilinen erikli eti, isteğe göre içerisine pekmez ekleyerek tatlı şeklinde de yiyebilirsiniz.
- Burdur Şiş
Burdur’un yöresel yemekleri listemizin meşhur köftesi olan Burdur şiş, şehrin tescilli lezzetlerinden. Burdur’un en önemli özgün yemeği olan köfte, o bölgede sadece dağlarda dolaşan ve otlayan kuzu ve keçilerin etinden yapılıyor. Diğer köftelerden bir diğer farkı ise, köftenin içerisine kıymadan başka soğan, salça ve baharat konulmaması. Sakatatsız tamamen katkısız kıymadan yapılan şişler, yanında beyaz buğday unuyla yapılan pidelerle birlikte sofralarda yerini alıyor.
- Sülük Aşı
Burdur’un Ağlasun yöresinin geleneksel yemeği olan sülük aşı, bir asırdan fazladır sofralarda yerini alıyor. Yemek, mısır unu ve buğday unuyla yapılan silindir şeklindeki hamurların haşlandıktan sonra üzerine peynir ve çekilmiş ceviz karıştırılmasıyla yapılıyor. Üzerine tereyağı ve salça sosu döküldüğünde ise servise hazır hale geliyor. Genellikle şehrin yaşlılarının bildiği ve yapmaya devam ettiği aş, yeni nesil tarafından pek fazla bilinmiyor.
- Bulamaç Aşı
Kıyma ve soğan ile yapılan Burdur’un meşhur aş yemeklerinden bulamaç aşı, kavrulan kıyma ve soğanın üzerine su ve salça eklendikten sonra unla kavrulmasıyla yapılıyor. Pelte kıvamında doyurucu ve pratik bir yemek olan aş, daha sulu şekilde yapıldığında çorba olarak da içilebiliyor.
- Tatar
Makarna İtalyanların meşhur yemeği olsa da, Burdurlular da tatar konusunda oldukça başarılı. Elde açılan erişteleri, tatar yemeği için üçgen ve kare şekliyle kestikten sonra kurutan yerliler, uzun süreler saklanıp, yaz kış yenebiliyor. Tıpkı makarna gibi suda haşlandıktan sonra süzülüp tatarlar, üzerin sarımsaklı yoğurt ve tereyağı eklenerek servis ediliyor. İsteğe göre kıymalı ya da nane ve kırmızıbiber gibi baharatlarla çeşitlendirilebiliyor.
- Çekme
Burdur’un sünnet, düğün ve bayram gibi özel günlerinin vazgeçilmez yemeklerinden meşhur çekme, etle yapılan oldukça lezzetli bir yemek. Uzun yıllardır gelenek haline gelen et yemeği, davar etiyle yapılıyor. Altı parçaya bölünen etin odun ateşiyle birlikte kemikli bir şekilde kazanlarda pişmesiyle yapılan yemek, büyük bir tepsideki pilavın üzerine diziliyor. Kemiklerini çeke çeke yendiği için çekme ismini alan et yemeğini Burdur’un et restoranlarında da bulabilirsiniz.
Tatlılar
18. İncir Dolması
Meyveyle yapılan dolma tatlılarını seviyorsanız, Burdur’un yöresine
özgü incir dolmasına da bayılacaksınız. Suda ıslatılan kuru incirlerin içerisinin çekilmiş cevizle doldurulmasıyla yapılan tatlı üzerine sür, su ve tereyağı eklenerek tencerelerde pişiriliyor. İsteğe göre üzerine pekmez ya da kaymak da eklenebilen tatlı, hafif tat sevenler için oldukça ideal bir lezzet.
19. Pelte Burdur’un meşhur tatlılarından pelte tatlısı, aslındaTürkiye'nin pek çok yöresinde sevilerek tüketiliyor. Nişasta ve şeker ile yapılan tatlı, içerisine isteğe göre gülsuyu ya da pekmez eklenerek tatlandırılıyor. Piştikten sonra üzerine çekilmiş ceviz dökülerek hazır hale gelen tatlı, soğuduktan sonra servis ediliyor.
20. Demir Tatlısı
Burdur’un yöresel yemekleri listemizde yer alan ismiyle de ilgi çeken geleneksel tatlılardan birisi de, şehrin meşhur demir tatlısı. Nişastalı undan yapılan hamurların bu ismi almasının nedeni ise, şekilli demir çubuklara batırılarak yağda kızartılıyor oluşu. Demirin şeklini alan hamurlar, önceden hazırlanan şerbetlere batırıldıktan sonra yemeye hazır hale geliyor.
21. Burdur Muhallebisi
Sütlü tatlıları sevenlerdenseniz, Burdur’un sevilen tatlısı Burdur muhallebisi tam da sizin damak tadınıza göre. Nişasta, un, süt ve damla sakızından yapılan muhallebi, tencerede pişip katılaştıktan sonra üzerine isteğe göre gül damlası dökülerek servis ediliyor.
22. Havuç Tatlısı Rendelenen havuçların şeker ve su ile birlikte tavada pişirilmesinden sonra üzerine çekilmiş bisküvi ve ceviz eklenerek yapılıyor. Düz bir tabağa döküldükten sonra üzerine yeniden ceviz eklenen havuç tatlısı, yapımı oldukça kolay olduğu için günün her saatinde yemeklerden sonra yenebiliyor.
23. Kenevir Helvası
Burdur’da sevilerek yenilen helvalarından kenevir helvası, kumundan temizlenen kenevirlerin tavada kavrulduktan sonra şeker ve pekmez ile birlikte pişiriliyor. Ağda kıvamını alan helva, içerine ceviz içi dökülerek, bakır tepsilerde kurutulup servis edilir.
24. Haşhaş Helvası
Tıpkı bir üst maddemizde bahsettiğimiz kenevir helvası gibi aynı usulle yapılan haşhaş helvası, pekmezle birlikte pişip ağda haline geldikten sonra dövülerek yaprak halini alınca servise hazır hale geliyor. Sarıldıktan sonra tabaklarda yerini alan haşhaş helvası, isteğe göre dövülürken çekilmiş ceviz gibi tatlarla çeşitlendirilebiliyor.
25. Kabak Helvası
Burdur’un yöresel yemekleri listemizin son maddesinde yer alan tatlı ise, meşhur kabak helvası. Burdur’da özel olarak yetiştirilen sakız kabağından yapılan helva, özellikle kartlaşmış kabaklardan yapılıyor. Kabuğu soyulup rendelendikten ve süzüldükten sonra şeker ve limon suyu ile birlikte pişirilen kabaklar, koyulaştıktan sonra üzerine badem dökülerek servis ediliyor.
31-) Hatay Kültürel ve Yöresel Yemekleri
Türkiye bir evse, Hatay o evin mutfağıdır. Güneydoğu ve Akdeniz arasında bir köprü konumundaki kent, çok kültürlülüğünü mutfağına da yansıtmış durumda.
Çorbalar
1- Şişperek Çorbası (Gulul Çorbası) Yoğurt çorbası olarak tarif edebileceğimiz gulul çorbası içerisinde, yeşil mercimek ve kesme hamur yer alıyor. Buğday ve çeşitli yöresel otlarında katıldığı çorba özellikle yaz aylarında serinletici özelliği sebebiyle sıkça tercih ediliyor.
Ana Yemekler
2- Oruk ( İçli Köfte )
Oruk, aslında birçok yerde bilindiği adıyla içli köftenin Hatay versiyonu. Ana malzemesi ince bulgur olan yemek, değişik malzemelerle yapılabildiğinden, onlarca farklı tarifini bulabilmek mümkün. Antakya usulü içli köftenin en önemli özelliği ise içinde bulunan dövülmüş et. Birkaç kez çekilen et bulgurla buluştuğunda, damakta enfes bir tat bırakıyor.
3- İskenderun Döneri
Hemen hemen her şehirde “Özel Soslu Hatay Döneri”, “Hatay Usulü Döner” tabelalarını gördüğümüz şu dönemde, bize “taş yerinde ağırdır” dedirtecek bir lezzet İskenderun döneri. Sıradan bir dürüm döner gibi görünse de aslında İskenderun dönerinin lezzeti lavaşıyla başlıyor. Lavaştan taşan malzemesinin yanı sıra dönerin en belirgin özelliği sosu. İskenderun dönerinin sonuna geldiğinizde, sosun ve dönerin tadını daha yoğun hissedeceksiniz.
4- Fellah Köftesi
Oruk ve İskenderun döneri kadar bilinmese de Fellah Köftesi, Hatay mutfağının en önemli lezzetlerinden biri. Oruk gibi ince bulgurla hazırlanan yemek, su ile şekillendirilip haşlanıyor. Oruk’tan en büyük farkı ise etsiz ve özel bir sosa sahip olması. Sarımsak ve domates ile hazırlanan sos, fellah köftesinin lezzetine lezzet katıyor.
5- Biberli Ekmek
Yapılış tarzına göre şekli farklılıklar gösteren yemek, lahmacun ve pizza gibi yemeklere benzetilse de kendine özgü bir lezzete sahip. Baharat, biber, salça, biber, soğan ile hazırlanan biberli ekmek, Hatay’da kahvaltıların olmazsa olmazı.
6- Hatay Usulü Kağıt Kebabı
Kültürel zenginliğin Antakya mutfağındaki etkisini ispatlar nitelikteki bir lezzet: Kağıt Kebabı. Tam karşılığı kağıtta et olan kağıt kebabının kökleri Arap mutfağına dayanıyor. Kebabın yapımında kullanılan et, makine ile değil, satır ile kıyma haline getiriliyor. Maydanoz, sarımsak, biber ve domatesle lezzetine doyulmaz bir yemek ortaya çıkıyor.
7- Ispanak Borani
Antakya mutfağı, et ağırlıklı bir menüye sahip olsa da sebzenin ağır bastığı enfes lezzetler de mevcut. Ispanak borani de bu lezzetlerden yalnızca biri. Ispanak sevmeyen biriyseniz bile, bu yemeğe bir şans verin; çünkü pirinç, nohut ve ekşi sosuyla ıspanak konusundaki tabularınız yıkacaktır.
8- Belen Tava
Hatay’da mutlaka denemeniz gereken meşhur yemeklerden bir diğeri de belen tava. Şöyle ekmek bana bana doyasıya yiyebileceğiniz bu lezzet bombası, Hatay’ın en yüksek ilçesi Belen’in icadı. Kuzu kuşbaşı, yeşil biber, kapya biber, bol soğan, sarımsak, kekik ve pul biber gibi baharatların yer aldığı yemeği bir kez tadanlar müdavimi oluyor!
9- Ekşili Aş Antakya turunuzda karşınıza çıkacak geleneksel yemeklerden biri ekşili aşı. Kimine göre çorba, kimine göre ana yemek kategorisinde tutulan bu leziz yemek içerisinde et yer alan oldukça büyük köfteler yer alıyor. Hem doyurucu hem de besleyici bir öğün için tercih edebilecekleriniz arasında.
10- Tuzda Et Tavuk
Tuzda tavuk,Hatay'a özgü oldukça farklı ve leziz bir yemek. Ancak evdeki tuz stoklarını bitireceğinden emin olabilirsiniz. İçi leziz iç pilavla doldurulmuş bir bütün tavuk, tamamı ile tuzla kaplanmış tepsi içerisinde uzun saatler pişirilir. Fırından çıkarıldıktan sonra ters çevirerek pastra şeklini alır ve kırılarak yenir. Yemeğin tuzda pişirilmesinin nedeni ise daha lezzetli olması. Korkmayın yemeğin tuzda pişmesi tadını tuzlu hale getirmiyor.
11- Firik Pilavı
Hatay’ın sevilen lezzetlerinden biri olan firik pilavı, kentte sıklıkla pişirilen lezzetlerden biri. Hatay restoranlarında rastlayabileceğiniz yemek, kent halkının da akşam yemeklerinde pişirdiği tariflerden. Hatay usulünde ise baharatlar daha çeşitli ve bol tavuk eti kullanılıyor.
12- Haylan Kabağı
Antep'in en meşhur yemeklerinden haylan kabağı, Hatay mutfağının da olmazsa olmazlarından biri. Bölgede yetişen haylan kabağı, haşlanmış nohut, kuşbaşı et gibi malzemelerden hazırlanan yemek, zeytinyağı ile pişiriliyor. Tadı ise parmak ısırtan cinsten.
13- Tepsi Kebabı
Sofraların altın lezzeti tepsi kebabı, tam bir lezzet bombası. Hatay’a özgü bu lezzet, büyük küçük demeden hemen herkesin beğenisini topluyor. Evde de kolay bir şekilde yapabileceğiniz tepsi kebabı, kıyma, kuru soğan, sivri biber, kapya biberi, domates gibi malzemelerden hazırlanıyor. Tadı ise görüntüsünden daha iştah açıcı.
14- Sembusak (Kapalı Lahmacun)
Leziz mi leziz bir börek çeşidi olan sembusak, Hatay’ın nefis hamur işi lezzetlerinden biri. Hamuru el ile yoğrulan açılan ve pide şeklinde kapatılan börek içerisine bol kıyma ve soğan katılıyor. İç harcına kimyon ve yeşil biber de eklendi mi tadından yenmiyor.
15- Sarı Bülbül
İsmi ile dikkat çeken sarı bülbül, haşlanmış nohut esasen. Eskiden Hatay sokaklarında satıcılar tarafından bardak mısır misali satılan sarı bülbül, bol baharatlı ve sıcak servis edilir. Hatta ‘’sarı bülbül geldi’’ naralarıyla satışlar gerçekleştirilirdi.
Salatalar ve Ezmeler
16- Bakla Ezmesi
Antakya’nın dünyaca ünlü mutfağına ait bir lezzet bakla ezmesi… Baklalar suda bekledikten sonra ezilerek tahin, limon suyu ve sarımsak ile karıştırılıyor ve nefis bir meze olarak sofraları süslüyor.
17- Çökelek Salatası
Çökelek peyniri, Hatay’ın simgesi haline gelmiş leziz ürünlerden biri. Restoranlarda sıklıkla servis edilen çoban salataya karıştırılmış bir şekilde sunulan salata bu sebepten ötürü de çökelek salatası olarak anılır.
18- Zeytin Üfelemesi
Kesik yeşil zeytin Antakya kebapçılarında ikram olarak sunulan yöresel lezzetlerden biri. Zeytin üfelemesi ise meze şeklinde sunulan lezzetli bir zeytin salatası. İçerisinde kırma yeşil zeytin, domastes, maydanoz, kuru soğan ve kırmızı biber yer alan lezzetin tadına bakmanızı tavsiye ederiz.
19- Sürk
Hatay’ın zeytini kadar sürk peyniri de meşhur… Kokusu bazılarına itici gelse de tadı tüm peynirleri bir kenara atacak kadar lezzetlidir. Bol taze ot ve baharatlarla yoğrulan çökelek peynirlerinden hazırlanan bu lezzet, güneşte kurutulduktan sonra sofralarda yerini alır. Denemenizi ve hatta Hatay seyahatinden dönerken eviniz için satın almanızı tavsiye ederiz.
20- Hettüş Salatası
Semiotu’nu sevenler bir de salatasını yesin bakalım! Hatay kadınlarının bayat ekmeleri çöpe atmak yerine değerlendirmek gibi bir huyu var. Bir kısmı köfte harçlarına bir kısmı da salatalara gidiyor. Bayat ekmekle yapılan bir semizotu salatası olan hettüş salatası, şehrin leziz aperatiflerinden biri.
21- Zahter Salatası
Zahter yani bizim bildiğimiz kekik otunun çekilmeden önceki hali ile yapılan salata, maydanoz, soğan, nar ekşisi, zeytinyağı ve çeşitli baharatlarla harmanlanınca tadından yenmiyor.
22- Muhammara
Diğer bölgelerde “acuka” olarak bilinen bu lezzet, gaziantep ve Hatay’da “muhammara” olarak anılıyor. Özellikle kahvaltıların baş tacı olan muhammara; bayat ekmek içi, salça, sarımsak, ceviz ve baharat ile hazırlanıyor, yiyenler ise lezzetine doyamıyor.
23- Humus
Hatay sofralarının olmazsa olmazı humus, restoranlarda sıkça rastlayabileceğiniz leziz bir meze… Ortadoğu’dan ülkemize gelen meze nohuttan yapılıyor ve içerisine tahin, limon suyu gibi malzemeler ekleniyor.
24- Mütebbel
Lübnan usulü olarak bilinen mütebbel, Hatay’ımızın da yöresel yemekleri içerisinde yer alıyor. Közlenmiş patlıcan, tahin ve limon suyundan elde edilen bu leziz meze, Hatay’ın nefis kebapçılarında olmazsa olmaz mezelerden bir diğer.
Tatlılar
25- Antakya Kömbesi
Anadolu’nun birçok yerinde bulunan kömbe, Hatay’da oldukça farklı bir şekilde karşımıza çıkıyor. Karanfil, mahlep, tarçın, damla sakızı, yenibahar, zencefil gibi baharatlarla yapılan Antakya Kömbesi, hamurunda yumurta ve yoğurt bulunmadığı için uzun süre tazeliğini koruyabiliyor. Özellikle bayram sofralarının aranan lezzeti kömbeyi çayla beraber tercih etmenizi öneriyoruz
26- Kerebiç
Güllaç bir ramazan tatlısı olarak bilinse de Hatay için ramazan tatlısı demek kerebiç demek. Lübnan tatlısı olarak da adlandırılan Kerebiç, farklı şekillere sahip olsa da aynı tada sahip. Kerebiç’in lezzetine lezzet katmak için ceviz ya da Antep fıstığı tercih edebilirsiniz
27- Kireçte Kabak
Bildiğimiz kabak tatlısının, Hatay usulü kireçte kebap… Bölgede yetişen balkabaklarından hazırlanan nefis tatlı, 300 gr. sönmemiş kireçte bekletiliyor ve bu nefis aromaya sahip oluyor. Çoğu restoranda yemek sonrası sipariş verebileceğiniz kireçte kebabı, tatmanızı tavsiye ederiz.
28- Künefe
Yalnızca listemizin sonuna değil; kelimelerin kifayetsiz kaldığı yere de gelmiş bulunuyoruz. Onun için söylenecek çok da fazla bir şey yok. Hatay denince akla gelen ilk lezzet olan künefe; tuzsuz Antakya peyniri, kadayıf, fıstık ve şerbetiyle damak çatlatan harika bir tatlı.
32-) Isparta Bölgesel ve Yöresel yemekler
Çorbalar
1. Top Tarhana
Top tarhana çorbası, diğer tarhana çorbalarından içine katılan malzemeler sebebiyle ayrılır. Bu çorbanın içerisinde nohut ve salça yer alır. Özellikle kış aylarında şehrin sık pişirilen başlangıç yemeklerinden biri olan top tarhana, ilk kez tadanların müdavimi olduğu lezzetlerden biri.
2. Oğmaç Çorbası
Seveni çok, yapanı ise az bir çorba arıyorsanız oğmaç çorbası, Isparta'nın meşhur yemeklerinden biri. İçerisinde domates, soğan, tereyağ, salça ve isteğe bağlı eklenen çeşitli baharatlar yer alan bu çorba hem faydalı hem de doyurucu bir başlangıç olabilir…
3. İrmik Çorbası
İrmik çorbası, irmiğin faydaları sebebiyle bebekler için sıklıkla hazırlanan bir yemek. Isparta mutfağında leziz başlangıç yemekleri arasında giren bu lezzet, pratik yapımı ve koyu kıvamıyla sevilerek tüketiliyor. Daha da faydalı hala getirmek için zeytinyağı ve et suyu ile pişirilen irmik çorbası, çoğu restoranın menüsünde de karşınıza çıkabilir.
Ana Yemekler
4. Yufka Ekmeği
Yufka ekmeği için “zor gün yemeği” denilebilir. Eşit büyüklükte açılan yufkalar sac üzerinde pişiriliyor. Tabii buradaki en dikkat çeken şeylerden biri; yufkanın imece usulü yapılması. Bir araya gelen akrabalar ya da komşular yufka yapımına birkaç gün ayırıyor. Hazırlanan yufkaları yıl içerisinde dilediğiniz zaman tüketebiliyorsunuz.
5. Banak
Isparta mutfağındaki en bilinen et yemeği. Genelde kalabalık aile toplantılarında yemek için; kuzu, koyun ya da dana eti kullanılıyor. İskendere benzer bir şekilde tabağın altında pide yer alıyor. Sonrasında pişen et pidelerin üzerine konuluyor ve lezzetine doyum olmayan banak ortaya çıkıyor.
6. Bakla Borani Isparta, et yemeğinde olduğu kadar sebze yemeklerinde başarılı. Bakla boranide baklanın; zeytinyağı, soğan, bulgur ve yoğurt kullanılıyor. Oldukça sağlıklı olduğunu söyleyebileceğimiz bakla borani, bakla sevmeyenleri bile kendisine hayran bırakıyor.
7. Fırın Kebab
Isparta’ya gidip de fırın kebabının tadına bakmadan dönmek olmaz. Tam bir lezzet bombası olan bu yemek kebapçılarda ilk sırada görebileceğiniz bir yöresel lezzet. Nisan mayıs aylarında süt kuzusu, haziran sonunda oğlak ve eylül aylarında erkeç etinden hazırlanan bu lezzet, hangi etten yapılırsa yapılsın parmak ısırtan bir yemek haline getiriliyor.
En önemli özelliği de şişe takılarak, fırında 3-4 saat pişirilmesi. Farklı pişirme yöntemlerinden geçen fırın kebabı, sipariş sonrası bakır sahanlarda sofralarda yerini alıyor.
- Sazan Dolması
Deniz ürünleriyle arası iyi olanlar için sazan balığı Isparta restoranlarında sıklıkla görülen bir lezzet. Dolması ise titizlik ve maharet gerektiren apayrı bir yemek diyebiliriz. Sazan dolması balığın içi ve dışı temizlenip soslandıktan sonra, bulgur, çam fıstığı ve kuş üzümünden hazırlanmış bir iç pilav ile doldurulur. Son olarak iğne iplikle dikilir ve fırınlandıktan sonra tabaklarda yerini alır.
- Şalgam Aşı
Şalgamlar patates şeklinde dilimlenip haşlandıktan sonra, soğanlı kıymalı karışımla pişirilir. Yemeğin en önemli özelliği içerisine börülce de eklenmesidir. Pek çok kişinin varlığından haberdar olmadığı şalgam aşı yemeği, Isparta’nın geleneksel yemekleri arasındadır.
- Yatırtma
Patlıcan severler için Isparta’da yiyebileceğiniz bir lezzet bombası yatırtma.. Karnı yarılmış patlıcanlar leziz bir kıymalı harçla doldurulduktan sonra uzun uzun yatırılarak pişirilir. Patlıcanların dizilme şekli yemeğe ismini veren küçük bir ayrıntıdır. Pek çok lokantada tadabileceğiniz yatırtma, Isparta’nın simgeleşmiş yemekleri arasındadır.
- Tatar Mantısı
Isparta’da mutlaka tatmanız gereken lezzetlerden bir diğeri de tatar mantısı. Kapanış şekli ve iç harcı bakımından diğer mantılardan farklılık gösteriyor. Diğer mantılara nazaran çoğu zaman patatesli harç ile kapatılan mantı, kıymalı iç harçla da pişirildiği oluyor.
- Dirgit
Buğday, fasulye, nohut gibi malzemelerle hazırlanan dirgit yemeği, Isparta mutfağının temel taşlarından biri olarak gösteriliyor. Besleyici kuru baklagillerle hazırlanan yemek özellikle kış aylarında vazgeçilmez bir akşam yemeği olarak sofralarda yerini alıyor.
- Hamursuz
Isparta fırınlarında sıklıkla karşılaşacağınız hamursuz bir çeşit ekmek. Buğday unu,su, tuz, yumurta ve kaymak yağı ile hazırlanan bu lezzet özellikle sabah kahvaltılarında çay ve peynirle tüketildiğinde tadından yenmiyor. Fırından tazecik çıkmış sıcacık hamursuzun tadına bakmanızı şiddetle tavsiye ederiz.
Tatlılar ve İçecekler
- Kiraz Reçeli
Isparta’ya has lezzetlerden biri olan kiraz reçeli, sabah kahvaltı mekanlarında sıklıkla servis edilen lezzetlerden biri. Özellikle halk tarafından sıklıkla yapılan reçel, çekirdekleri ayıklanmış kirazların şeker ile birlikte pişirilmesiyle hazırlanıyor.
15. Su Peltesi
Hem hafif hem de leziz bir tatlı denemek isteyenlere su peltesi, tavsiye ettiğimiz tatlılardan biri. Mısır nişastası, su ve şeker ile hazırlanan su peltesini, Isparta’daki pek çok restoranda sipariş verebilirsiniz.
16. Yalvaç Güllacı
Kesmik güllacı olarak da anılan Yalvaç güllacı, Isparta’nın Yalvaç ilçesine has bir lezzet. İlçenin simgesi haline gelmiş bu leziz tatlı, içerisine eklenen lorlu iç sebebiyle lorlu güllaç olarak da biliniyor. Özellikle Ramazan ayında iftar sofralarının değişmez tatlısı olan yalvaç güllacını, tatmanızı tavsiye ederiz.
17. Gül Şerbeti
Listemizin bundan sonraki bölümünü okurken, burnunuza gül kokusu gelirse şaşırmayın. Dünyanın gül yağı ihtiyacının %65’ini karşılayan Isparta, bu güzel kokulu çiçeği yiyecek ve içecek üretiminde de kullanıyor. Pembe gül yapraklarıyla hazırlanan gül şerbeti de bu içeceklerden biri. Yaklaşık iki ay cam kavanozlarda bekletilen şerbet, sizi sabırsızlandırsa da kesinlikle buna değer.
18. Gül Çayı
Gülden yapılan bir diğer içecek olan gül çayı, özellikle kış aylarında Isparta’nın en çok tüketilen içeceklerinden biri. Kurutulmuş gül yapraklarıyla demlenen çayın, tadı da en az kokusu kadar güzel. Ayrıca çay için kurutulmuş gül yapraklarını Isparta’da kolayca bulabilirsiniz.
19. Gül Lokumu
Elbette lokum satılan hemen hemen her yerde gül lokumu bulabilmeniz mümkün. Ancak, daha önce Isparta’da gül lokumu yemediyseniz, bugüne kadar yediğiniz gül lokumlarının birçoğu yapay gül suyuyla yapılmış olabilir. Isparta’da ise gül lokumları gerçek gül suyundan yapılıyor. Rengi, kokusu ve tadıyla daha ilk ısırıkta bunu fark edeceksiniz.
46-) Kahramanmaraş Yöresel Yemekler
- Acem Pilavı
Sofralarımızdan eksik olamayan pirinç pilavının, daha farklı ve bol malzeme versiyonu diyebiliriz. Pilavın içerisinde neredeyse yok yok. Havuç, et, fıstık, bol baharat, kuş üzümü ve daha hangi sebzeyi isterseniz pilavın içerisine ilave edebilirsiniz. Oldukça doyurucu ve lezzetli olan acem pilavı, Kahramanmaraş’ın sevilen yemeklerinden.
- Maraş Tarhanası
Kahramanmaraş yöresel yemekler listemizde yer alan en değerli lezzetlerden biri de, Maraş usulüne göre yapılan tarhana çorbası. Normalde göründüğünden daha farklı olan tarhana, Maraş’ta küçük cipslere benzeyen parçalar halinde kurutuluyor. Yazın en sıcak dönemlerinde kurutulan tarhanalar, genellikle taze et suyu ve yoğurt katılarak tüketiliyor.
- Eli Böğründe
Kahramanmaraş yöresel yemekler listemizin üçüncü sırasında, meşhur tepsi lezzetlerinden eli böğründe yemeği yer alıyor. Kuzu etinin büyük tepsilerde yanlarında domates, biber ve soğanla beraber fırınlandığı yemek Kahramanmaraş’ta özel günlerin vazgeçilmez yemekleri arasında yer alıyor. Yavaş yavaş pişen kuzu etinin, soğan ve domatesle birleşmesiyle de etin tadına enfes bir lezzet katıyor.
- Maraş Tava
Kahramanmaraş’ın en lezzetli et yemeklerinden bir diğeri de, büyük tepsilerin içerisine yerleştirilen patlıcan ve soğanlı kuzu etli yemeği. Genellikle güveçte ve fırında yapılan tava yemeği, yavaş yavaş pişerek lezzetleniyor. Tavanın içinde biriken et suyu, karnı tok olanın bile iştahını açabiliyor. Kahramanmaraş’ta pek çok et lokantasında deneyebileceğiniz Maraş tavayı, Kahramanmaraş gezinizde mutlaka denemelisiniz.
- Maraş Paça
Paça çorbası sevenlerdenseniz, Kahramanmaraş’ta yapılan Maraş usulü paça çorbası da tam size göre. Bol etli, ve acılı olarak yapılan paça çorbası, isteğe göre içerisine sumak eklenerek de pişirilebiliyor. Pek çok hastalığa iyi geldiği bilinen paça çorbası, Kahramanmaraş’ta yaz kış farketmeksizin mutlaka sofralarda yerini alıyor.
- Sömelek Köfte
Kahramanmaraş’ın sık sık tüketilen, oldukça pratik yöresel yemeklerinden olan sömelek köfte, bulgurdan yapılıyor. Minik minik hazırlanan köftelerin haşlandıktan sonra üzerine sarımsaklı yoğurt ve pul biber eklenmesiyle hazır hale gelen yemek, lezzetiyle parmak ısırtıyor.
- Kalili Köfte
Kahramanmaraş sofrasında yerini alan ilginç yemeklerden bir diğeri de, kalili köfte. Kahramanmaraş’ta sincap anlamına gelen kalili içerisindeki ceviz büyüklüğündeki bulgurlar sebebiyle yemeğe, bu isim verilmiş. Bulgurlu köfteler, kıymalı tarhanayla beraber kaynatılıyor. Kalili köfte Maraş mutfağının oldukça sevilen yemeklerinden biri olan kalili yemeğini, kendi evinizde de deneyebilirsiniz.
- Maraş Köfte
Gerçek köfte sevenlerdenseniz, Maraş mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan Maraş köfteyi tattığınızda, ondan da vazgeçmeyeceksiniz. Kimyonla yoğurulan köfteler, patateslerin arasına dizilerek, üzerine biber ve domates konmasıyla pişirilen köfte, yavaş yavaş piştiği için kendi kendine suyunu veren harika bir köfte haline geliyor. Hafif bir o kadar da lezzetli olan Maraş köfte, denemeniz gereken yöresel yemekler arasında yer alıyor.
- Ciğerli Bulgur Pilavı
Ciğer ve bulgur bir araya gelmiş en güzel ikililerden biri desek yanlış olmaz. Mis gibi doğal ve tazecik tereyağında kavrulan bulgurların içerisine, kavrulmuş ciğer eklenmesiyle yapılan yemek, isteğe göre içerisine çeşitli sebze ve baharat konularak da servis edilebiliyor.
10. Un Sucuğu
Cevizli sucuğun unla yapılmış bu hali deneyenlerin damaklarında unutamayacakları bir lezzet bırakıyor. Cevizlerin ipe dizilerek kurutulmasıyla oluşan, enerji dolu tatlı, Kahramanmaraş’ın vazgeçilmeyen en eski yöresel lezzetlerinden. Genellikle çay ve kahvenin yanında misafirlere ikram edilen un sucuğu, özel günlerde de fazlasıyla tüketiliyor.
11. Maraş Dondurması
Dondurmacıların elinden o külahı almak ne kadar zor olsa da, sonunda bu lezzete değiyor. Kesme olarak da servis edilen Maraş dondurması, sütün gerçek tadını alabildiğimiz nadir yiyecekler arasında yer alıyor. Yemeklerden sonra tadabileceğiniz en hafifi tatlılardan olan dondurmayı, meşhur olduğu Maraş’ta denemelisiniz.
12. Armut Kurusu
Meyvelerin en az taze halleri kadar, hatta bazen daha da fazla faydaları olduğu bilinen meyve kuruları, Kahramanmaraş’ta sıklıkla tüketilen tatlardan. Özellikle en çok tüketilen kuru meyve türü de, ayva kurusu. Bünyesinde barındırdığı vitaminlerle böbrek rahatsızlıkları ve kansızlığa iyi gelen armut kurusu, kuru halde yenebildiği gibi, sıcak suya konulup yumuşatılarak da tüketilebiliyor.
13. Yoğurtlu Dövme Çorba
Kahramanmaraş yöresel yemekler listemize, meşhur dövme çorbasıyla devam ediyoruz. Özellikle kış aylarında sofralarda yerini alan çeşit çeşit sofralarda, Türkiye'nin her yöresinde çorbalar en başta yerini alıyor. Kahramanmaraş’ta sık sık yapılan çorbaların başında gelen Yoğurtlu dövme çorba, sıcak ya da soğuk içilebildiği için, yaz aylarında da bolca yeniyor.
14. Tirşik Çorbası
Kahramanmaraş’ın lezzetli çorbalarından olan tirşik çorbası, şehrin Andırın ilçesinde sıklıkla yapılan ve oradan diğer yerlere yayılan bir çorba. Pancar çeşidi olan tirşiklerin toplanıp temizlenmesiyle yapılan çorba, oldukça zahmetli bir şekilde yapıldığı için genelde her gün tüketilen çorbalardan değil. Isırgan özelliği taşıyan tirşik otlarının, boğazı yakan özelliğinin yok olması için yaklaşık 13 saatlik bekleme süresinden sonra tüketilen çorba, içerisine dökülen ayran sayesinde yaz kış tüketilebiliyor.
15. Mumbar Dolması
Kahramanmaraş yöresel yemekler listemizi, meşhur lezzetlerinden biri olan mumbar dolması ile sonlandırıyoruz. Genellikle Güneydoğu Anadolu’da sıklıkla yapılan dolma, Gaziantep ve Kahramanmaraş’ta en çok yenilen et yemeklerinden. Temizlenmiş koyun bağırsağıyla yapılan dolma, içerisine eklenen pirinçli, kıymalı ve baharatlı harç ile oldukça lezzetli bir tat ortaya çıkarıyor.
33-) Mersin’in Yöresel Yemekleri
1- Tantuni
Tantuni, şüphesiz Mersin’in sembollerinden biri. Ülke çapında bir üne kavuşan tantuniyi, hemen hemen her şehirde yemeniz mümkün olsa da, Mersin’deki bir başka. Ortası çukur özel bir sacda sotelenen etin pişmesinin ardından, lavaşla ya da ekmek arası olarak servis edilir. Acı yemeyle ilgili bir sorununuz yoksa; tantuniyi, acı biber turşusuyla yemenizi tavsiye ediyoruz.
2- Batırık
Batırık, birçoğumuzun mercimek köftesi olarak bildiği yemeğin biraz daha farklı bir türü. Ana maddesi ince bulgur olan yemeğin, sıvı ve kuru olmak üzere iki çeşidi var. Fıstık, susam ve az miktarda tahinin de bulunduğu batırık, Mersin’de tadına bakmanız gereken yemeklerin başında yer alıyor.
3- Kerebiç
Türkiye'nin birçok ilinde güllaç, Ramazan tatlısı olarak bilinir; ancak Mersin’de durum böyle değil. İrmikli kurabiyelerin içi Antep fıstığı ya da cevizle doldurulur. Kerebiçe lezzetini veren ise çöven köküdür. Bir porsiyonla doyamayacağınız kerebiçi, Mersin’deki tüm tatlıcılarda bulabilirsiniz.
4- Tarsus Kebabı
Adana kebaba benzerliği ile dikkat çeken Tarsus kebabı, son yıllarda popüler olmaya başlayan bir lezzet. İki kebabı birbirinden ayıran en önemli detay: Soğan. Dürüm ve porsiyon olarak servis edilen Tarsus kebabı, özellikle et ve soğan birlikteliğini sevenler için ideal.
5- Karsambaç
Bildiğiniz tüm tatlıları unutun! Kar ve pekmezin bir araya geldiği karsambaç, size bambaşka bir tatlı deneyimi vadediyor. Özellikle yaylalarda çokça tüketilen tatlıya, Akdeniz meyvelerinin eklenmesiyle lezzetine lezzet katılıyor.
6- Cezerye
Adana ve Mersin arasındaki bir diğer rekabet: Cezerye. Hangisinin daha iyi olduğu tartışmalarını bir kenara bırakıp, bu baharatlı lezzete bir göz atalım. Cezeryede havuç olmazsa olmazdır. Karanfil, zerdeçal, tarçın, zencefil gibi baharatların yanı sıra, Antep fıstığı ve ceviz de cezeryeyi tadına doyulmaz bir lezzet yapıyor.
7- Kaynar
Soğuk havalarda içinizi ısıtacak, vücut direncinizi arttıracak bir lezzette sırada. Yenibahar tohumu, havlıcan, tarçın, karanfil ve zencefil bir saat boyunca kaynatılıyor. Sonrasında isteğe bağlı olarak fındık, fıstık ya da ceviz eklenebilir. Kaynar, her ne kadar sağlıklı olsa da, içimi kolay olmayan bir içecek.
8- Yüksük Çorbası
Yörenin meşhur lezzetlerinden olan bu doyurucu çorba, mantı çorbası olarak da bilinir. Tereyağı, salça ve et suyu karışımına mantı ve nohutların eklenmesiyle hazırlanan leziz çorba mantı severlerin vazgeçilmezi olacak. En iyisini Mersin’de yiyebileceğiniz yüksük çorbasını geldiğinizde tatmadan dönmemelisiniz.
9- Sıkma
Yörük kökenli bir atıştırmalık olan sıkma, genelde kahvaltıda tüketilen geleneksek bir lezzet. Açılan incecik hamur sacda pişirilir, hafif yağlıyken içine peynir veya patatesli iç harcı eklenerek sarılır. Sıkılıp dürüm haline getirilen bu leziz aperatif sadece kahvaltıda değil her öğün ayran veya çay eşliğinde tüketilebilir. İddia ediyoruz, tok olsanız bile sıcacık sıkmalara hayır diyemeyeceksiniz!
10- İçli Köfte
Bilinen içli köfteyi daha farklı yapılışı ile bir de Mersin’de tatmalısınız. Genelde kızartılarak yapılan içli köfte burada haşlama olarak yapılıyor. Çoğunlukla içerisine ceviz eklenmiyor ve şekli daha yuvarlak hazırlanıyor.
11- Atom
Enerji kaynağı atom, yazın içinizi ferahlatıyor kışın ise hastalıktan koruyor. Mersin’de oldukça fazla tüketilen doğal antibiyotik, içinde barındırdığı malzemeler dolayısıyla vitamin deposu. İçine mevsimine göre meyveler ekleyebildiğiniz atom leziz ve sağlıklı bir meyve kokteyli.
Genelde elma, armut, çilek, kivi, muz, havuç, portakal, ayva, hurma, nar, dut, böğürtlen, şeftali, kavun, süt, bal, fındık ve ceviz sağlıklı meyve suyu için sıkça kullanılan malzemeler arasında.
12- Dövme Pilavı
Adını dövme de denilen aşurelik buğdaydan alan pilav, Mersin ve Adana halkı tarafından tavuklu veya etli olarak pişiriliyor. Dövme pilavı; aşurelik buğday, nohut isteğe göre kuş başı et ile yapılan mersin yöresine ait oldukça leziz bir ana yemek. Bu pilav yörede mevlit veya köy düğünü olduğu zaman kazanlarda pişirilip misafirlere dağıtılır.
13- Humus
Genelde soğuk meze olarak karşımıza çıkan humus Mersin’de sıcak yemek olarak servis edilmektedir. Özellikle Tarsus’ta Pastırmalı Sıcak Humus üzerine pul biberli yağ dökülerek lezzet şöleni yaratılır.
14- Biberli Ekmek
Fındık lahmacunu andıran küçük biberli ekmekler hafif acımsı tadı, salçalı ve baharatlı iç harcı ve üstüne serpilen susam ile en leziz aperatifler arasında yer almaktadır. Eğer biberli ekmekleri tadarken yanında ayran da içecek olursanız değmeyin keyfinize!
15- Babagannuş
Tarsus’ta yapılan ve parmak ısırtan patlıcanlı bir mezedir. Patlıcan Gömmesi olarak da adlandırılan meze damağınızda bıraktığı tat ile Mersin’i sevme sebeplerinizden biri olacak. Yörede misafir sofralarından eksik olmayan mezeyi gittiğinizde mutlaka tatmalısınız.
- Arabaşı Çorbası
Özellikle kış aylarında içilen Arabaşı çorbası, daha çok özel günlerde yapılıyor. Soğuk yılbaşı gecesinde en çok yapılan çorbalardan olan yemek, kümes hayvanından yapılıyor. Yanına ayrı olarak undan yapılan meyane hamuru ile servis edilen çorba, bol acıyla ve limon suyuyla tüketiliyor.
- Tarsus Yayla Bandırması
Ceviz sucuğu olarak da tanınan Bandırma, ev hanımlarının en çok yaptığı ‘yemiş’lerden. Kış için yapılan ürün, üzüm pekmezi, ceviz, su ve nişastadan yapılıyor. Tarsus’ta yetişen cevizle yapılan sucuk, hiçbir katkı maddesi içermediğinden, en doğal besin kaynaklarından oluşuyor.
18. Mersin Usulü Kısır
Kısırın ne kadar çok sevildiğini biliyoruz. Mersin yöresel yemekleri yazımızda kısırdan bahsetmeseydik olmazdı. Ev yapımı acı biber salçasıyla yapılan kısırın tadını hayal edebilirsiniz. Mersin’e gittiğinizde bol maydanozlu ve yeşil soğanlı kısırı yerken, nar ekşisi dökmeyi unutmayın.
19. Silifke Yoğurdu
”Silifke’nin yoğurdu, ah seni kimler doğurdu?” türküsünü çoğumuz biliriz. İşte o türküdeki ünlü yoğurt, bu yoğurt. Zamanında Toroslar’daki Yörüklerin çiğ tanesinden mayalayıp ürettiği yoğurt, türkülere dahi nam salmış. Dünyaya da tanıtılan yoğurt, son dönemlerde oldukça popüler.
20. Gölevez
Patatese benzetilen bu sebze, Türkiye’de sadece Bozyazı ve Mersin’in Anamur ilçesinde yetiştiriliyor. Patatesgillerden sayılan sebze, potasyum açısından yüksek değerlere sahip. Genelde et ve fasulye yemeklerine çok yakışan Gölevez, patates cipsi yerine de alternatif olarak görülüyor.
21. Anamur Muzu
Akdeniz’in ikliminde en güzel yetişen meyvelerden birisi de şüphesiz ki muzdur. Ülkemizin en güzel muzlarının yetiştirildiği yer olan Anamur, meyve ticaretinde de ön planda. Muz seven biriyseniz, Anamur’a gittiğinizde organik muzlardan muhakkak yemelisiniz.
22. Topalak Çorbası
Topalak köftesi denilen yuvarlak bulgur köftelerinin katılmasıyla yapılan çorba, genellikle nohut ve kuşbaşı etle birlikte pişiriliyor. İsteğe göre acı ya da tatlı biber salçasıyla yapılan çorba, lezzetiyle adından söz ettiriyor.
23. Tarsus Lahmacunu
Tarsus lahmacunu denilen minik lahmacunlar, Fındık lahmacunu olarak da biliniyor. Minik lahmacun hamuru üzerine konulan malzemelerin üstüne, genellikle kaşar da konuluyor. Tarsus’un bol kıymalı lahmacunlarından denemediyseniz, Sofioğlu Lahmacuncusu’nda yemenizi tavsiye ederiz.
24. Tarsus Kahvesi
Tarz-ı Hususi (Tarsusi) ya da Süvari kahvesi olarak bilinen kahve, sunum şekliyle de dikkat çekiyor. Diğer Türk kahvelerinden farkı, porselen fincan yerine, çay bardağında ikram edilmesi. Genellikle daha az köpüklü ve şekersiz olan kahvenin pişirilmesinde ise Türk kahvesinden farklı bir yapımı yok.
25. Tarsus Şalgamı
Yazın serinleten, kışın ise enerji veren en güzel içeçeklerimizden biri olan Şalgam, Tarsus’un kendine has şalgamlarıyla yapıldığında ayrı bir güzel oluyor. Türk Patent Enstitüsü tarafından da tescillenen ”Tarsus Şalgamı”nı, her yemeğin yanında afiyetle içebilirsiniz.
80-) Osmaniye’nin Yöresel Yemekleri
1- Etli Kömbe Etli kıyma yemeği olarak da bilinen bir lezzettir. Osmaniye yemek kültürünün temelini oluşturmaktadır. Yapımı oldukça zahmetli. Lezzetin zirvesine çıkmak isteyenlere tavsiyemiz olsun.
2- Bazlama
Akdeniz yöresinde sıklıkla tüketilen bir ekmek çeşididir. Sabah kahvaltılarında sıcak sıcak tüketilmesi lezzet kalitesi artırır.
3- Osmaniye Simidi
Klasik bir lezzet olan simit, sabah kahvaltılarının vazgeçilmez ürünüdür. Çıtır simidin lezzeti odun ateşinden geliyor.
4- Tutmaç Çorbası
“Lebeniye Çorbası” olarak bilenen bir yemek. Çorbanın ana malzemesi yoğurt. Taze köy tereyağında kızdırılmış nane ile servis edilmektedir.
5- Lahana Sarması
Etli olarak yapılan bir sarma çeşitlerindendir. Lahana sarmasının içeriği baharatlarla zenginleştirilmiştir. Taze ev yoğurdu ile servis edilmesi lezzet kalitesini artıran bir sunum şeklidir.
6-Bayram Kömbesi
Osmaniye’de özellikle Ramazan Bayramı döneminde hazırlanan Bayram Kömbesi bölgede yer alan pastane benzeri küçük işletmelerde satılır. İsteğe bağlı olarak bayram dönemi dışındaki tarihlerde de satışa sunulan Osmaniye’nin meşhur bayram köbesinin tadına bakmanızı tavsiye ederiz.
7- İçli Köfte
Ülkemizin pek çok yerinde sofraları süsleyen içli köfteyi, Osmaniye’de denemeden dönmemenizi tavsiye ederiz. Kentin en meşhur yemeklerinden biri haline gelmiş içli köfte akşam yemeklerinde vazgeçilmez bir alternatif olarak gösteriliyor. Hemen her evde afiyetle hazırlandığı gibi kent restoranlarında da rahatlıkla bulabilirsiniz.
8- Mahluta Çorbası
Tunceli yöresine ait bir lezzet olarak bilinen mahluta çorbası, Osmaniye’nin de yöresel lezzetleri arasında yer alıyor. Aşurelik yarma, kırmızı mercimek ve soğan gibi malzemelerle hazırlanan bu lezzetli çorba, kentin en sık hazırlanan başlangıç yemeklerinden biri olarak gösteriliyor
9- Osmaniye Fıstıklı Şeker
Osmaniye usulü fıstıklı şeker kentte üretilen yer fıstıklarının, şeker ve susam ile kavrulmasıyla hazırlanıyor. Kavrulduktan sonra bir süre soğumaya bırakılan şekerler , ceviz büyüklüğünde parçalar kopartılarak servis ediliyor.
10- Tırşık
Adana ve Kahramanmaraş'ın yöresel çorbalarının ismi olarak karşımıza çıkan tırşik aslında oldukça yararlı bir ot. Yüksek lif kaynağı olan tırşik otunun metabolizmayı hızlandırma gibi pek çok etkisi de var. Denemenizi tavsiye ederiz.
11- Zorkun Tava
Osmaniye ve çevre yörelerde sıklıkla hazırlanan zorkun tava, lezzeti takdire şayan yemeklerimizden biridir. Kent restoranlarında karşınıza çıkması muhtemel olan zorkun tava içerisinde kuzu kuşbaşı, domates, sarımsak, yeşilbiber gibi malzemeler yer alıyor.
12- Çakıldaklı Çorba
Çakıldaklı çorbaya yalnızca bir çorba olarak nitelendirmek yanlış… Sulu bir yemek olarak da tarif edilebilecek çorba içerisinde döğme, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, kuru fasulye, haşlanmış nohut, patlıcan, kabak ve sivribiber gibi pek çok sebze de yer alıyor.
13- Kızılcık Şurubu
Şehirde yemeklerin yanında sıklıkla tüketilen kızılcık şurubu, tamamen doğal olarak evlerde hazırlanır. Şurup içerisinde bir miktar kızılcık, biraz su ve şeker yer almaktadır. Özellikle yaz aylarında buzla birlikte tüketildiğinde ferahlatıcı etkisi de deneyenleri memnun etmektedir.
14- Ekşili Köfte
Osmaniye denince akla gelen sulu yemeklerin başında elbette ekşili köfte var. Bulgurla yapılan minik köfteler, nohut, patates ve havuçla birlikte pişirilince tadından yenmiyor.
15- Kaburga Dolması
Özel günlerin vazgeçilmez yemeği kaburga dolması, Osmaniye’nin çok sevilen lezzetlerinden bir diğeri. Türkiye'nin hemen her yerinde olduğu gibi Osmaniye’nin de kendine has bir kaburga dolması var. Tadı ise parmak ısırtan cinsten…
16- Sarı Burma Tatlısı
Osmaniye’nin dillere destan tatlısı sarı burma… Ağızda dağılan bir lezzet olan tatlımız, bol ceviz ve el açması hamurdan yapılıyor. İncecik açılan baklava hamuru, çıtır cevizle doldurulduktan sonra buruluyor ve fırında kızartılıyor. Bayramların ve özel günlerin vazgeçilmez tatlısı sarı burmayı, Osmaniye’de denemenizi tavsiye ederiz.
16- Nar Ekşisi Şerbeti
Ekşi nar kullanılarak hazırlanan nar ekşisi şerbeti de kentin simgesi haline gelmiş lezzetlerden bir diğeri… Ekşi nara, şeker ve su katılarak hazırlanan bu lezzeti soğuk tüketmenizi tavsiye ederiz.